6m/50MHz, magic band?

Voor discussie over de gunstige of ongunstige voortplanting van radiogolven en de activiteit van de zon cq. het aantal zonnevlekken.
Bericht
Auteur
PA3CWN
Berichten: 87
Lid geworden op: 16 jun 2020, 17:32

Re: 6m/50MHz, magic band?

#406 Bericht door PA3CWN »

pe5t schreef: 04 dec 2024, 16:02 De magic band was vanmorgen even goed open
Ik zag de spots van DU3LA en die waren niet mals in JO50, maar het wilde niet doorzetten naar het noorden helaas. Spotty of Spotlight prop zoals je al omschreef Kees.
PA2S schreef: 04 dec 2024, 13:12 De kans dat er eind 2025 nog goede F2 krijgen acht ik heel klein, maar je weet nooit.
Ik hoop dat je ongelijk krijgt Henk :wink: Maar waar baseer jij dat op ?

Sommige experts menen dat we nu net op de piek zitten van Cyclus 25, terwijl anderen juist weer menen dat de piek volgend jaar juni zal zijn.

Als ik zo wat DXcluster spots bekijk van VK6 stations, zie ik zo in juni 2022 de eerste VK6 gespot worden door een SP en in juli nog een F die VK6 werkt.
Dat is dus ES geweest verlengd met...... of dubbelhop Es met wat extra ondersteuning rond de evenaar.....
En dit zal wel zo'n beetje hetzelfde zijn geweest als datgene wat jij bedoeld over de propagatie naar Zuid- Amerika neem ik aan ?

In mei 23 werd er met VK6 gewerkt vanuit DL, ES, SP etc. En dat was dus ook weer ES in EU verlengd met.......

En in Oktober / November 23 werkte VK6 met voornamelijk veel stations uit het noordelijk deel van EU , waarvan veel Scandinaviers en ook PE4BAS
noemt in ditzelfde topic dat hij op 10 nov vorig jaar 3 x VK6 heeft gelogd.

Vorig jaar was het dus in het najaar al F2 prop feest richting VK6.

Mijn 2 cts conclusie is dat er dan ook volgend jaar nog redelijk wat F2 mogelijk moet zijn ? Als nu de piek zou zijn en ga 'spiegelen', is volgend jaar de cyclus op
ongeveer dezelfde sterkte als vorig jaar het geval was.
En daar ben ik juist wel benieuwd naar, want jij zult dat vast uit jouw historie hebben kunnen herleiden ?

Zo is het bijvoorbeeld bekend dat de 'beste' Aurora's doorgaans optreden tijdens de neergaande flank van de zonnecyclus en dat zou voor mij een verklaring kunnen zijn, die overeenkomt met jouw voorspelling omdat Aurora's gepaard gaan met hoge Kp waardes en dat is nou niet echt bevorderlijk voor F2 propagatie.

Henk, Ik hoop voor je dat die BA4TB snel nog eens verschijnt ! Een top operator met hele goeie oren ! Ik werkte hem s'avonds nog eens op 40 en 1 x roepen klaar. En inmiddels in LotW bevestigd :D

PA2S
Berichten: 483
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: 6m/50MHz, magic band?

#407 Bericht door PA2S »

PA3CWN schreef: 04 dec 2024, 18:04 En daar ben ik juist wel benieuwd naar, want jij zult dat vast uit jouw historie hebben kunnen herleiden ?
Inderdaad houdt dit me al heel lang bezig. Cyclus 22 is behoorlijk goed gedocumenteerd en op basis daarvan had ik al enkele vuistregels "bepaald":
  • Als de 2800 MHz fluxwaarden boven 200 liggen (tijdens de goede maanden) dan kun je goede openingen verwachten op het eigen halfrond
  • Bij lagere waarden tot ca. 175 nog kans op openingen, maar "spotty" en kort(er) durend
  • Es + F2 over de equator werkt al bij ca. 150
Maar: we hebben te maken met de z.g. winter anomaly. De dichtheid van de F2 laag is het grootst in subtropische gebieden (ten opzichte van de geomagnetische evenaar). De dichtheid neemt normaliter af richting de polen.
Maar tijdens hoge zonne-activiteit kan de foF2 uitzonderlijk hoge waarden bereiken tijdens de wintermaanden, voor ons ongeveer eind oktober tot eind februari (21 december plus en min twee maanden). Deze situatie geldt voor gebieden op ongeveer onze breedten. Door dit fenomeen kunnen we verbindingen maken met landen op ons eigen halfrond.
Australië is een soort transequatoriale propagatie, dat is nog een apart verhaal.
Afrika is het beste rondom de equinoxen (21 maart en 21 september).
Verder bleek in februari 1992 dat Azië erg goed was (flux was heel hoog) maar NA was matig. Het lijkt erop dat NA beter is in het najaar en Azië beter in het voorjaar.
PA3CWN schreef: 04 dec 2024, 18:04 Zo is het bijvoorbeeld bekend dat de 'beste' Aurora's doorgaans optreden tijdens de neergaande flank van de zonnecyclus en dat zou voor mij een verklaring kunnen zijn, die overeenkomt met jouw voorspelling omdat Aurora's gepaard gaan met hoge Kp waardes en dat is nou niet echt bevorderlijk voor F2 propagatie.
Magnetische verstoringen hebben zeker invloed, maar helemaal slecht is het niet. Want het veroorzaakt soms compressie van de ionosfeer en dus hogere grenswaarden. Bij ernstige magnetische stormen zakt de boel door het ijs, maar het herstelt relatief snel. In maart 1989 (heel dikke aurora) was het twee dagen slecht maar daarna ging het feest gewoon weer door.

Ik ben nog bezig met (hernieuwd) onderzoek om zaken beter in kaart te brengen. Onder meer heb ik vandaag de eerste grafieken gemaakt van de foF2 waarden in Noord-Duitsland (Juliusruh) gedurende de cycli 19 t/m 23. Onderstaand de grafiek van cyclus 22.

Bij maandgemiddelden boven 13 MHz komt de boel tot leven en boven 14 MHz gaat het echt los.

Cycle22_foF2_JuliusRuh.png
Oktober 1989 was de topmaand en dat zie je meteen. De kleuren geven de bereiken van de foF2 waarden weer.

Zie ook het PDF overzicht dat ik recent heb geplaatst.

Op de voorspellingen over de cyclus kom ik nog terug. Het is zo ongeveer bedtijd en het is geen uitleg van 3 minuten.
PA3CWN schreef: 04 dec 2024, 18:04 Henk, Ik hoop voor je dat die BA4TB snel nog eens verschijnt ! Een top operator met hele goeie oren ! Ik werkte hem s'avonds nog eens op 40 en 1 x roepen klaar. En inmiddels in LotW bevestigd :D
Uiteraard hoop ik dat ook graag. Maar wel bij voorkeur vrijdag, want donderdag ben ik de hele dag weg ongeveer...

PA3CWN
Berichten: 87
Lid geworden op: 16 jun 2020, 17:32

Re: 6m/50MHz, magic band?

#408 Bericht door PA3CWN »

Prachtig Henk, zoals jij dat allemaal onderzoekt👌! Niet alles wat je uitlegt, is me helemaal helder, maar voor jou gesneden koek zo te zien 😀

Als ik dat plaatje zo bekijk is de beste tijd zo rond 13 UTC en tevens is goed te zien dat juist in de zomermaanden de kritische frekwentie
naar 7-8 a 9-10 Mhz zakt. Daaruit blijkt dus die winter anomaly, maar waardoor het juist in de winter 'het beste is' is me nog niet duidelijk ?
Aanvankelijk dacht ik dat het te maken had met het feit dat de zon in onze winter dichterbij de Aarde staat, maar dat verschil in afstand tot
de zon is procentueel te klein om zo'n significant verschil in propagatie te kunnen geven.

Die 10,7 cm solar flux lijkt de komende maand wel goed te gaan volgens de voorspelling en dat zou niet verkeerd zijn met een vakantietijd
voor de boeg en hopelijk goeie activiteit in CW en SSB.
1.png
https://www.spaceweather.gov/products/2 ... ic-indices

Op het plaatje hieronder valt goed te zien dat de vorige cyclus ,met jouw bevindingen als maatstaf genomen, een voor 6m F2 begrippen ,
waardeloze cyclus was omdat de waardes van de solar flux alleen zo begin 2014 eventjes de 170 aantikten en eind 2014 kort 160, maar
verder veel te laag was.
2.png
https://www.swpc.noaa.gov/phenomena/f10 ... -emissions

Trouwens iets off topic, maar in een van je vorige bijdrages met uitleg over die scheve lijnen, welke als een soort spiegel werken, het mij
ineens duidelijk werd waar het fenomeen one-way traffic aan te wijten is. Door die tekening zag ik ineens waarom dat gebeurt :idea:
Deze one-way traffic, welke ik waargenomen heb op 40m tijdens mijn vele qso's met ZL, gaven dagen dat Brian hier perfect door kwam,
maar hij mij amper kon nemen. Ook waren er dagen bij waarop ik hem met moeite kon nemen, maar hij mij 599 gaf....
Helaas heb ik niet bijgehouden wanneer dat precies optrad. Maar het zou me niet verbazen als het seizoengebonden was geweest en het
one way effect per half jaar verschilde. One way in januari en in juli eveneens, maar dan in tegengestelde richting.

Dat one way traffic kende ik ook wel tijdens een AU uitbarsting, waarbij USA stations sterk doorkwamen, maar ze heel veel moeite hadden
om mij te nemen. Dat had alles te maken met de mid latitude through, waar Frank W3LPL uitleg over geeft op:
http://lists.contesting.com/pipermail/c ... 15521.html

Ik ben dat effect nooit op 6m tegengekomen. De reden waarom een tegenstation mij niet hoorde, is waarschijnlijk gelegen in het feit dat
mijn signaal verzoop in de grote pile-up :cry: .
Want als DX station zijnde, heb je bij een goede opening naar EU geen gebrek aan tegenstations. :D

M.b.t Aurora heb ik geleerd dat de zonnestorm de ionosfeer a.h.w. oplaadt.
Bij een matige zonnestorm konden de condx op 40m dan enorm opleven, maar als de zonnestorm te heftig was, kelderde de propagatie
als een kaartenhuis in elkaar. De reflecterende laag is dan uitzonderlijk grillig met scattering als gevolg.
Het duurde dan inderdaad een paar dagen, net als wat jij omschrijft bij die Maart 89 AU, voordat alles weer gesetteld was en de condx
weer beter werden.

Aan het begin van elke maand is de nieuwe data weer beschikbaar betreffende de zonnevlekken en zien we dat de cycli 22 en 23 zich
kenmerken door een ‘ dip’ in het zonnevlekken getal tijdens de piek van die cycli.
Bij de huidige cyclus zien we dat de waarde in Augustus nog 215,5 was, maar in September ineens naar beneden duikelde met een
waarde van 141,4
Zo’n duikeling zien we ook van Juni 89 met 284,5 naar Juli 89 met 180,5 , die a.h.w. het dipje inleidde tijdens de piek van cyclus 22
Dus het zou inderdaad kunnen zijn dat we op de piek aangeland zijn van deze cyclus.
3.png
https://www.swpc.noaa.gov/products/sola ... rogression

Dus verder de afspraken voor December maar even verzetten Henk :wink:

PA2S
Berichten: 483
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: 6m/50MHz, magic band?

#409 Bericht door PA2S »

PA3CWN schreef: 05 dec 2024, 17:21 Dus verder de afspraken voor december maar even verzetten Henk :wink:
RR Oene, dat is wel een beetje de bedoeling, maar helaas zal het werk er wel op de verkeerde momenten tussendoor fietsen...

Ik ben eigenlijk al ruim 3 jaar met pensioen, maar men vroeg mij om nog wat te blijven. Het was zo van "wel makkelijk, hij weet wat de bedoeling is" maar ik heb een deadline bepaald op 31 december want ander houdt het nooit op.

Dank voor je interessante bijdrage. Ik moet het eens op mijn gemak doorlezen.

Vanavond bezig geweest met wat hulpsoftware om ionosfeer gegevens in een database te stoppen. Ik had al de maandgemiddelden, maar ik ben nu bezig met dagelijkse meetgegevens. Er zitten echter gaten in en die moeten worden opgevuld om nettere grafieken te krijgen. Ik wil proberen om aan de hand van nabije stations de waarden zo goed mogelijk te schatten.

Het begint alweer laat te worden, maar toch even wat overpeinzingen over het verdere verloop van de huidige cyclus.

De cyclusduur van 11 jaar
Het tellen van zonnevlekken begon tegen 1750 ("cyclus nul") en als we daar 25 maal 11 = 275 bij tellen komen we op 2025. Dus die 11 jaar klopt wel.

De pieken ten opzichte van de 11-jaarlijkse cyclus
Het is geen nieuws dat de pieken niet precies op veelvouden van 11 vallen. De pieken kunnen een stuk eerder of later vallen.

De onderstaande grafiek toont het tijdsverschil tussen de piek en het veelvoud van 11 van de betreffende cyclus.

Time_diff_vs_spot_count.png
In blauw heb ik drie extremen aangeduid, namelijk cyclus 3, 4 en 7. Mogelijk werd er toen op een andere manier geteld, dat zou ik eens moeten uitzoeken. Maar het viel me wel op dat de recentere cycli dichter bij het midden liggen.

De latere cycli vallen vrijwel allemaal binnen + en - 2 jaar. Maar je ziet ook dat er amper vroege zwakke cycli zijn. Statistisch gezien lijken de sterkere cycli naar de vroege kant te neigen. Dat komt volgens mij vooral door de snelle stijging van de activiteit, die dan vroeg piekt (volgens de historische tellingen).

Het gros zit dus tussen die + en - 2 jaar. De meeste zitten tussen -0,5 en -1,5. Als je het onderste deel afschermt en boven 175 kijkt (zonnevlekken, geen flux!) dan zie je toch een wolk rond het midden en met wat fantasie lijkt het zelfs een beetje op een kerstboom. Maar er is toch een - pak hem beet - 30% kans dat cyclus 25 vroeger valt. Evenzeer kan hij later vallen, want de punten omstreeks 175 vlekken tonen veel spreiding.

Piekmomenten moeten gunstig vallen
Afgelopen zomer ging de boel flink tekeer en met dergelijke getallen in de winterperiode zouden we massieve openingen hebben, zoals bijvoorbeeld november 1989. Maar helaas, de piek ging "nutteloos" voorbij.

De winter anomaly duurt tot ongeveer eind februari en dus moeten we op korte termijn een stevige opleving zien om betere openingen te krijgen. Als dat niet gebeurt, dan is het wachten op winter 2025/26 en dat houdt in dat de cyclus een goede eindspurt moet vertonen.

Als ik veelvouden van 11 jaar optel bij de goede laatste fasen van vorige cycli, dan zie ik het volgende:

Zomer en najaar 1957 + 66 = 2025 (Cyclus 19 was 0,7 jaar te vroeg, maar heel sterk)
Najaar 1981 + 44 jaar = 2025 (Cyclus 21 was ongeveer "op tijd")
Voorjaar 1992 + 33 jaar = 2025 (Cyclus 22 was 1,4 jaar te vroeg)
Najaar 2001 + 22 = 2023 (cyclus 23 was 1,5 jaar te vroeg)

Dit lijstje is een van de redenen waarom eind 2025 wat twijfel oproept. Want alleen projecties van cyclus 19 en 21 komen in het najaar uit. Cyclus 22 alleen deze winter en cyclus 23 niets.

Maar het kan verkeren, want cyclus 23 was slapjes, maar had een forse eindspurt.

Wordt vervolgd!

Ik ga zo naar bed, maar ik kom nog terug op de magneetvelden van de zon die in een 22-jarige cyclus veranderen.

Gebruikersavatar
PA2RU
Berichten: 1908
Lid geworden op: 14 apr 2007, 18:15
Roepletters: PA2RU
Locatie: Emmen
Contacteer:

Re: 6m/50MHz, magic band?

#410 Bericht door PA2RU »

9L5A Sierra Leone
#96
Zou mooi zijn als de 100 dit jaar nog word gehaald ;)
73 René PA2RU

PA2S
Berichten: 483
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: 6m/50MHz, magic band?

#411 Bericht door PA2S »

PA2RU schreef: 06 dec 2024, 14:17 9L5A Sierra Leone
#96
Zou mooi zijn als de 100 dit jaar nog word gehaald ;)
In elk geval goed bezig, Rene!

Zoals beloofd zou ik nog terugkomen op de Solar Polar Fields.

Zie deze link:
http://www.dx.nl/?p=1632

Onder meer is gekeken naar de "timing" van de pieken van de zonnecycli en op basis daarvan zou de huidige cyclus "netjes op tijd" zijn. Er lijkt ook een heel langzame periode zichtbaar van ongeveer 15 cycli en als dat klopt, dan zouden de komende cycli later kunnen pieken. Iets voor de jeugd, dat wel...

Aan het eind van het artikel een grafiek van de polaire magneetvelden van de zon, die samenhangen met de activiteit. De top van een cyclus gaat samen met het kruisen van de polariteit.

Die grafiek geeft wel een aanwijzing dat cyclus 22 nog even kan duren. Maar als de zwakkere veldsterkte een indicator is voor de lagere zonne-activiteit, dan is het maar de vraag of de activiteit later nog voldoende is voor F2 openingen op 6 m. In mijn optiek moeten we maar een kaarsje opsteken voor een paar goede maanden tijdens deze winter.

Dan nog even terug naar PA2RU: als aangegeven, is de periode april-mei interessant voor Es+F2 naar het zuidelijk halfrond en vermoedelijk is de zonneflux dan nog toereikend voor interessante openingen.

Zo zag ik een aankondiging van HC8 in april en dat behoort dan zeker tot de mogelijkheden. Is voor mij zo'n pijnpuntje, want jaren geleden hoorde ik HC8N toen die daar nog actief was. Multi-hop Es in de vroege zomer. Hij was 599, ik roep aan en PSSSHHHHH, buurman had zijn nieuwe TV aangezet. Nooit meer gehoord...

Goed weekend allemaal en succes de komende tijd!

Gebruikersavatar
PE4BAS
Berichten: 981
Lid geworden op: 25 dec 2005, 23:30
Roepletters: PE4BAS
Locatie: Roodeschool
Contacteer:

Re: 6m/50MHz, magic band?

#412 Bericht door PE4BAS »

Bedankt voor de mooie uitleg m.b.t. condities op 6m. Ook ik begrijp niet alles maar een aantal dingen is wel interessant. Zonder naar allerlei voorspellingen en theorie te kijken zijn er toch wel dingen die bij mij nog steeds vragen oproepen. Bijvoorbeeld kijk ik vaak aan het begin van de dag naar de waarden van flux, aantal zonnevlekken en A en K index. Ik vind dit een vrij duidelijke site https://solar.w5mmw.net/. Dan zie ik de afgelopen week de flux en zonnevlekken behoorlijk zakken en denk ik, nu zal het wel gebeurd zijn met de F2 op 6m. Maar het lijkt totaal geen invloed te hebben. Overigens is in de praktijk hier de beste tijd rond 10:30-11:00 lokale tijd. Gisteren werkte ik VU4A rond 10:45 uur. Ik zag hem CQ roepen, maakte het QSO en na de RR73 was hij weer in de ruis verdwenen. Werkelijk om 10:30 was er nog haast geen DX te zien en na 11:00 heb ik ook geen DX meer gezien. Ik heb mijn blog nog eens even terug gekeken en zag dat ik op 26 oktober Vietnam werkte, toen begon voor mij het 6m F2 seizoen zeg maar. En voor zover ik weet is het sindsdien eigenlijk elke dag wel raak, soms wat zwakker en soms wat sterker. Soms lukt het om QSO's te maken en soms niet. 6m is inderdaad vrij "spotty" en die spots komen toch wel vaak meer voor ten zuiden van mij. Maar soms heb ook ik geluk...

PA3CWN
Berichten: 87
Lid geworden op: 16 jun 2020, 17:32

Re: 6m/50MHz, magic band?

#413 Bericht door PA3CWN »

Bedankt Henk voor de uitleg 👍
En voor zover ik je kan volgen, op datgene wat je schrijft; dat Moeder Aarde het uiteindelijk voor het zeggen heeft, wil ik nog opmerken, dat het een giswerk blijft.
Zo had ook een 'grote 6m DX'er ' enkele jaren geleden op zijn site staan dat F2 prop wel niet meer voor zou komen, omdat toen de voorspellingen waren dat
de komende cycli wel steeds slechter zouden worden.
De meeste wetenschapper voorspelden dat 25 summier zou worden, behalve Team McIntosh die het gelukkig als enige bij het rechte eind hadden

Zoals je zelf ook al opmerkte is de data in het begin nogal onnauwkeurig te noemen, want we zijn slechts 25 cycli aan het tellen, wat in relatie tot de
leeftijd van de zon maar een fractie is en de zon juist ook nog andere cycli kan hebben.

Hiervan heb je er 1 zelf al in kaart weten te brengen middels de rode golf, maar dat is nog mede gebaseerd op onnauwkeurige data.

Want als ik zo de zonnevlekken cycli bekijk zou ik zelf beredeneren dat cyclus 20 wel verrekte veel op 24 lijkt.
Dit omdat cyclus 19 een hele goeie was en 20 daarmee vergeleken een drama. Maar 21 werd weer een stuk beter.
Dus als deze cyclus 25 vergeleken kan worden met 21, zou het zo maar kunnen dat cyclussen 26 en 27 ook weer goed zijn, net zoals 22 en 23.
Maar cyclus 28 weer een drama.
sc.png
https://www.swpc.noaa.gov/products/sola ... rogression
PE4BAS schreef: 06 dec 2024, 23:25 Overigens is in de praktijk hier de beste tijd rond 10:30-11:00 lokale tijd

Dat is inderdaad wel een van piektijden , maar ik ben meestal zo vanaf 9:00 UTC extra alert.
Het eerste F2 CW qso van dit seizoen was 3 November met EX0DX en die werd al om 07:47 UTC gewerkt.
Een dag later was de klapper VK6TM om 09:21 in SSB.
Maar eerder deze week waren BA4TB om 10:21 UTC en precies een uur later UA9MA gelogd.

Gisteren heb ik al redelijk laat in de middag heel kort even 9L5A in CW gehoord en er uiteraard ook naar geroepen. PA2KW en PA4CC werden wel gelogd zag ik in
de livestream , maar het kwam hier net niet aan toe. Vaak blijft prop vanuit het zuiden steken tot ON of zuidelijk PA en is er soms heel kort even
wat te horen. Ik werk enkel CW en SSB en dat maakt het allemaal wat moeilijker.
Dus eigenlijk kan je maar beter de hele dag de zaak in de gaten houden :wink:

Maar de grootste ergenis hier zijn van die vreselijke AP Systems QRM ; bliepjes die als morse klinken. Ondanks een handhavingsverzoek naar RDI
is er nog niets opgelost :evil:
Dus snap helemaal wat je bedoeld Henk !

PA2S
Berichten: 483
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: 6m/50MHz, magic band?

#414 Bericht door PA2S »

Bas, Oene en anderen,

Als ik mijn bijdragen teruglees, dan valt er nog wel wat te verbeteren aan de uitleg :-)

Heel lastig om het in enkele zinnen weer te geven.

Een paar korte flarden naar aanleiding van jullie opmerkingen (dank daarvoor!):

Hadden jullie het PDF document dat ik noemde gezien? Hier nog een keer de link:

http://www.dx.nl/pa2s/wp-content/upload ... eports.pdf

De balkjes geven aan wanneer er openingen waren en aan de patronen en de plaats van de balkjes kun je zien waarheen.

Het principe erachter was simpel. Aanvankelijk dacht ik eraan om ook aandacht te geven aan signaalrapporten, maar dat liet ik varen, omdat het allemaal erg subjectief is. FT8 is wat dat betreft een stuk mooier, want je kunt in elk geval objectieve uitspraken doen over het signaalverloop. Uiteraard is het signaal/ruis verhouding en het zegt dus niets over de daadwerkelijke veldsterkte. Bovendien is elk station anders en zou je met allerlei factiren rekening moeten houden.

Goed, even terug naar de methode achter de rapportages. Aan de hand van rapporten van een aantal stations, die ik via de band verzamelde en telefonisch of zelfs per brief kreeg werd bepaald of de band gedurende een tijdvak open was. Heel binair: open of niet.

Het betrof openingen die vanuit Nederland waren gerapporteerd.

Aanvankelijk stonden de landen er niet bij, maar toen ik rapporten ging toezenden aan G2AHU die een maandelijkse nieuwsbrief rondstuurde, werden ook bijzonderheden vermeld.

Het is goed te zien, dat openingen geregeld tussen 0800 en 0900 beginnen. Vroegere openingen zijn uitzonderingen. We hadden in het verleden overigens prima bakens uit Azië, want het toenmalige OIRT televisiekanaal 1 had de beelddraaggolf op 49,750 MHz en als je die TV signalen hoorde, wist je dat er openingen in aantocht waren. Soms moest je de amateursignalen uit het "TV-geratel" plukken.

Op de beste dagen gingen de openingen naar het oosten door tot na 1200 UTC en liep het over naar de andere kant. Soms had je gelijktijdig signalen uit Azië en Noord-Amerika. Richting Afrika was het vaak ook al vroeg open en daarheen kon de band soms erg lang open zijn.

Tijd om nog even wat anders te doen. Veel succes weer!

PS: vandaag weer eens een X-class flare om ca. 0900 UTC. Laat maar gebeuren!

Gebruikersavatar
PE1PQX
Berichten: 4824
Lid geworden op: 06 jun 2011, 21:51
Roepletters: PE1PQX
Locatie: Emmen (JO32LS)
Contacteer:

Re: 6m/50MHz, magic band?

#415 Bericht door PE1PQX »

Vandaag weer lekker 'grillig', Ecuador gespot maar geen QSO. Wel met Canada (VO1CH), geen nieuwe DXCC voor me.

Trouwens erg interessant hoe die propagatie en verwachtingen werken, maar helaas gaat dat boven mijn pet.
(Maar blijf het gewoon lekker posten hoor!)
73', André PE1PQX (Site: http://www.pe1pqx.eu)

"Anyone who sits on top of the largest hydrogen-oxygen fueled system in the world; knowing they're going to light the bottom - and doesn't get a little worried - does not fully understand the situation"
John Young, Astronaut (Gemini 3, Gemini 10, Apollo 10, Apollo 16, STS-1, STS-9)

PA3CWN
Berichten: 87
Lid geworden op: 16 jun 2020, 17:32

Re: 6m/50MHz, magic band?

#416 Bericht door PA3CWN »

PE1PQX schreef: 09 dec 2024, 14:59Ecuador gespot maar geen QSO
Ik had gisterenavond net die hele tabel uit het document van Henk bekeken en het viel mij op dat Zuid-Amerika qua openingen vrij weinig voorkwam en nu noem jij net dit :wink:

Die hele propagatie is inderdaad ook allemaal heel complex en er zijn boeken vol over geschreven, maar bijv. qua Sporadische E is er nog steeds niet een eenduidige verklaring hoe dat nou precies te werk gaat. Een invloed van onweer wordt wel genoemd, maar je ziet Es ook wel verschijnen i.c.m. Aurora en kan zich dan voordoen als Auroral-E.

Zeldzaam verschijnsel en helemaal op 2 meter, maar kenmerkt zich t.o.v. Au bijvoorbeeld door het ontbreken van die sissende klank die te wijten is aan de faseverschuiving.

Dus heel begrijpelijk Henk dat het niet in een paar zinnen valt te doen ! Ik lees je bijdragen met belangstelling :D

Bovendien is reflectie van de radiogolven ook niet helemaal de goede benaming, omdat het radio signaal feitelijk in de bovenste lagen van de ionosfeer te maken heeft met ionisatie concentraties die t.o.v. elkaar verschillen qua 'dichtheid' en daardoor een verschillende brekingsindex hebben.
Daardoor ' buigt' het radiosignaal telkens a.g.v die verschillende brekingsindexen steeds wat meer en net zo vaak, tot het zodaning 'afgebogen' is dat het weer
naar de aarde terugkeert.

Dat afbuigen kan je vergelijken met een stok, die in het water gestoken, wat schever lijkt te zijn geworden onder het water oppervlak. Als we dat scheve deel nu even beschouwen als een afgebogen radiosignaal en dit vervolgens nogmaals door een ionosfeer-laag met andere dichtheid gaat, het als gevolg van weer een andere brekingsindex, nog schever wordt etc.
Dit proces herhaalt zich net zolang totdat de stok zo krom geworden is, dat het uiteindelijk naar de aarde 'terug wijst'

Alleen is het gemakshalve voor de duidelijkheid veel gemakkelijker voor te stellen dat het radiosignaal door een spiegel wordt terug gekaatst.

Maar vanuit de verklaring 'waarom' ; de brekingsindex analogie het verhaal wat duidelijker maakt. Want als de ionisatie sterk verandert, de brekingsindex ook weer sterk verandert en het dus de mate is van ionisatie, welke bepaald of een radiosignaal wel of niet wordt terug gekaatst.
En dat geeft de relatie tot zonneactiviteit weer duidelijker aan. Hoe hoger de zonneactiviteit, des te hoger de mate van ionisatie.

Tevens geeft het ook duidelijker weer, waarom een lage opstralingshoek een hogere MUF tot gevolg heeft. Dit omdat het radiosignaal de ionosfeer dusdanig treft, onder een kleinere hoek, dat daardoor het radiosignaal minder vaak hoeft af te buigen alvorens terug te keren naar Aarde.

Maar de complexiteit van alle variabelen maakt een voorspelling niet zo eenvoudig. Zo kan er bijvoorbeeld een sterke AU uitbarsting zijn geweest, maar voordat het werkelijk tot een fraai schouwspel leidt, heeft onder andere ook weer te maken of de gearriveerde zonnestorm noord of zuid gericht is. Bij een noord-gerichte, zullen wij niet echt veel fraais zien... Dus zo'n variabele is heel bepalend voor de uitkomst en dat is bij radiopropagatie niet anders.

Maar dat maakt het eigenlijk ook allemaal zo bijzonder en spannend vindt ik zelf :D

PA3CWN
Berichten: 87
Lid geworden op: 16 jun 2020, 17:32

Re: 6m/50MHz, magic band?

#417 Bericht door PA3CWN »

Het is alweer enige weken errug rustig op 6 en dus toch anders dan de voorspellingen aanvankelijk voor deze periode aangaven met een solar flux rond de 200.

In de data die Henk geeft in zijn PDF is ook duidelijk te zien dat er meerdere van deze ‘slechte’ perioden zijn voorgekomen met een lage waarde van de 10,7 cm flux, zoals bijv. in 1988 vanaf +/- 20 November tot 5 December, het midden van Februari 1990 en de 2e helft November 1991.
Dus er is nog hoop dat de winter-anomaly nog een opleving te zien geeft voor de komende tijd.

Met enig speurwerk op internet en wat hulp van CoPilot, kwam ik het e.e.a. tegen qua onderzoeken naar die winteranomaly en kon daardoor begrijpen wat er nou gebeurt en heb daarvan een samenvatting kunnen maken:

Oorzaken van de Winteranomalie in de F2 Ionosfeer

1. Verschillen in Ionisatie-energie:
• Atomair Zuurstof (O): Lagere ionisatie-energie (13,6 eV) vergeleken met moleculair stikstof (N₂) (15,6 eV), waardoor O gemakkelijker wordt geïoniseerd door zonnestraling, met name UV- en röntgenstraling.
2. Seizoensgebonden Variatie in Samenstelling:
• Winter: Hogere verhouding van atomaire zuurstof (O) tot moleculaire stikstof (N₂). De afkoeling van de thermosfeer zorgt ervoor dat N₂ condenseert en sneller neerslaat, waardoor een hogere proportie van O overblijft.
• Impact: Meer atomaire zuurstof beschikbaar voor ionisatie.
3. Ionisatie- en Recombineringsnelheden:
• Zuurstofionen (O⁺): Zodra geïoniseerd, recombineren O⁺ ionen langzamer met elektronen dan N₂⁺ ionen, wat leidt tot een langdurig hogere elektronen dichtheid.
• Stikstofionen (N₂⁺): Hogere recombinatiesnelheden zorgen voor snellere neutralisatie.
4. Zonnestraling:
• Continue Hoog-energetische Invoer: UV- en röntgenstraling van de zon blijven elektronen uit hun banen slaan, wat de ionisatie handhaaft.
• Impact: Handhaaft de geïoniseerde staat van O⁺ en draagt bij aan hogere elektronen dichtheden.

Samenvatting:
De winteranomalie in de F2 ionosfeer wordt voornamelijk veroorzaakt door de gemakkelijkere ionisatie van atomaire zuurstof (lagere eV), de hogere beschikbaarheid in de winter en de langzamere recombinatiesnelheden van O⁺ ionen. Deze factoren, aangedreven door seizoensgebonden variaties en aanhoudende zonnestraling, resulteren in hogere elektronen dichtheden tijdens de wintermaanden.

Winteranomalie en Zuid-Atlantische Anomalie:
• Zuid-Atlantische Anomalie (SAA): Dit is een regio waar de binnenste Van Allen-stralingsgordel het dichtst bij het aardoppervlak komt, wat resulteert in hogere fluxen van energetische deeltjes.
• Elektronentransport: Elektronen uit de SAA worden over de evenaar naar het noordelijk halfrond getransporteerd door de configuratie van het aardmagnetisch veld.
• Winteromstandigheden: Tijdens de winter is de ionosfeer op het noordelijk halfrond stabieler en minder verstoord, waardoor deze getransporteerde elektronen zich kunnen ophopen en de ionisatieniveaus kunnen verhogen, wat leidt tot een hogere Maximum Usable Frequency (MUF).
• Zuidelijk Halfrond: Het zuidelijk halfrond ervaart niet dezelfde mate van winteranomalie omdat de configuratie van het aardmagnetisch veld en de locatie van de SAA zorgt voor minder effectieve transport van elektronen naar het zuiden. Bovendien zijn de winteromstandigheden in het zuiden niet even bevorderlijk voor het vasthouden van de extra elektronen zoals op het noordelijk halfrond.

Samenvatting:
Deze wisselwerking tussen de SAA en de winteromstandigheden op het noordelijk halfrond resulteert in de winteranomalie, waarbij de ionosfeer hogere frequenties ondersteunt tijdens de wintermaanden. Het zuidelijk halfrond ervaart deze anomalie in mindere mate vanwege minder effectieve elektronen transport en minder gunstige winteromstandigheden voor ionisatie.

De werking van de ionosfeer berust dus op ionisatie en het vrijkomen van elektronen. Deze vrije elektronen zijn dus de sleutelfactor tot de reflecterende eigenschappen van de ionosfeer.
Maar als er een uitbarsting op de zon plaatsvindt, worden deeltjes de ruimte ingeslingert (een zgn. protonen storm ). Dit zijn de waterstofkernen, welke ' ontdaan' zijn van hun elektronen, die in de plasma rond de zon blijven. ( Dat schijnt weer te maken te hebben met hun negatieve elektische lading ? )
Als deze enorme hoeveelheden protonen aankomen op Aarde en in de ionosfeer binnen dringen, zullen ze met de vrije elektronen gaan recombineren en dat betekent op zijn beurt weer dat er minder vrije elektronen overblijven en daardoor de reflecterende eigenschappen dus sterk verminderen.
De condities zakken helemaal in.... En dat duurt dus een paar dagen totdat de condities weer beter zijn geworden, zoals Henk eerder al aangaf:
PA2S schreef: 04 dec 2024, 22:50In maart 1989 (heel dikke aurora) was het twee dagen slecht maar daarna ging het feest gewoon weer door.


Dat er soms ineens onmiddelijke blackouts optreden die alle banden totaal op slot kunnen gooien, heeft te maken met het moment waarop die uitbarsting gebeurt op de zon. Deze zorgt daardoor voor sterke UV en X-ray (rontgen) straling, welke met name tot in de D laag verstoringen veroorzaakt , waardoor radiosignalen meteen door de D laag worden geabsorbeerd en daarmee de E en F lagen niet meer bereiken.
En dat betekent op zijn beurt weer dat radiosignalen niet 'terugkaatsen' en de banden dood zijn.

PA2S
Berichten: 483
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: 6m/50MHz, magic band?

#418 Bericht door PA2S »

PA3CWN schreef: 21 dec 2024, 20:39 Dat er soms ineens onmiddelijke blackouts optreden die alle banden totaal op slot kunnen gooien, heeft te maken met het moment waarop die uitbarsting gebeurt op de zon. Deze zorgt daardoor voor sterke UV en X-ray (rontgen) straling, welke met name tot in de D laag verstoringen veroorzaakt , waardoor radiosignalen meteen door de D laag worden geabsorbeerd en daarmee de E en F lagen niet meer bereiken.
En dat betekent op zijn beurt weer dat radiosignalen niet 'terugkaatsen' en de banden dood zijn.
De winter anomaly wordt door de AI bot goed samengevat :-)

De absorptie in de D-laag door de zonne-uitbarstingen is het sterkste op lage frequenties en neemt geleidelijk af met toenemende frequentie. Op de lage HF banden is het heel goed merkbaar.

Op 6 meter merken we er doorgaans niet veel van, omdat op 50 MHz de absorptie in de D-laag beperkt is. Je ziet wel dat de kritische frequentie van de F2 laag reageert op zonnevlammen en ook heb ik geregeld gezien dat de grensfrequentie reageert op een plotse verandering van de zonnewind (geladen deeltjes die tijdens erupties worden uitgeblazen door de zon). Een week af wat geleden begon het 's morgens heel goed, maar rond het middaguur zakte het plots weg. Dat bleek samen te vallen met een scherpe verandering van de snelheid en hoeveelheid van de deeltjesstroom. Het aardmagnetisch veld reageert er ook meteen op.

De geladen deeltjes komen later dan de UV en Röntgenstraling omdat ze veel langzamer zijn. Nou ja, langzaam, op dit moment zo'n 550 km/sec :-)

In mijn beleving is het een soort van strijd tussen twee kwaden. Want de uitbarstingen hebben we nodig voor een hoge ionisatiegraad van de F2 laag, maar ze veroorzaken ook tijdelijke "aantasting" van de ionisatie.

Op dit moment trekt het weer wat aan, de afgelopen dagen weer een aantal M-class flares. Maar het moet een stuk harder gaan om openingen te krijgen. Want ook is na cyclus 22 in mijn hoofd gaan zitten dat er een soort winterdip is, met de beste condities op ons halfrond ongeveer tussen een en twee maanden afstand van de zonnewende (die is vandaag trouwens). Dus er voor van ca. half oktober tot begin maart er na. Maar als er genoeg zonne-activiteit is, dan wordt uiteraard die periode langer.

Ik herhaal nog maar een keertje, dat vooral april-mei interessant kan zijn richting Afrika en Zuid-Amerika, door F2 over de evenaar, verlengd met een Es hop naar onze streken.

GL allen en heel fijne feestdagen!

PA3CWN
Berichten: 87
Lid geworden op: 16 jun 2020, 17:32

Re: 6m/50MHz, magic band?

#419 Bericht door PA3CWN »

TNX Henk ! Alweer een mooie bijdrage, die mij weer aan het denken heeft gezet :D
PA2S schreef: 21 dec 2024, 22:33 De absorptie in de D-laag door de zonne-uitbarstingen is het sterkste op lage frequenties en neemt geleidelijk af met toenemende frequentie
Daar had de AI bot wel wat alerter mogen zijn :wink: want je hebt natuurlijk helemaal gelijk Henk. 20m en hoger dringt gewoon door de D laag
heen en de hogere banden helemaal. Goed dat je dat even verduidelijkt, want de 'uitval' van de hogere banden heeft met de veranderingen in de F laag van doen en je schreef al dat de deeltjes veel langzamer zijn dan de UV en X-ray straling en het dus toch enige tijd duurt voordat de hogere banden merkbaar 'veranderen'.
De D laag is tijdens het solar minimum minder sterk opgebouwd, dan tijdens het solar max , wat nu plaatsvindt, en we juist nu de beste 6m condx hebben :D
PA2S schreef: 21 dec 2024, 22:33 In mijn beleving is het een soort van strijd tussen twee kwaden. Want de uitbarstingen hebben we nodig voor een hoge ionisatiegraad van de F2 laag, maar ze veroorzaken ook tijdelijke "aantasting" van de ionisatie.
Dat is nou precies wat mij ook bezighield toen ik vnl aan daytime DX op 40 deed tijdens het solar minimum. Op sommige dagen ging dat heel goed: Rond het middaguur waren de signalen prima waarneembaar op de websdr van KH6 of ZL en werkte zelfs T30 als nieuwe DXCC midden op de dag , maar er zaten ook dagen bij dat het amper of niet waarneembaar was.
Het had alles te maken met de uitbarstingen op de zon, want sommige uitbarstingen gaven zeer goeie condx en indien ze heftiger waren, kelderden de condx in elkaar.
Wat de bot 'vertelde'
PA3CWN schreef: 21 dec 2024, 20:39 die in de plasma rond de zon blijven
is maar de helft van het verhaal.

Inderdaad is tijdens een heftige protonenstorm het grootste aandeel voor rekening van de protonen, maar er zijn ook zonnestormen die zich kenmerken als een
“energetic electron event.” https://iopscience.iop.org/article/10.3 ... acbea2/pdf
Op zich gaat dat hele document mij boven de pet, maar het geeft wel aan dat er ook stormen zijn met een bovengemiddeld aantal elektronen.
Feitelijk sluit dit mooi aan bij jouw persoonlijke waarneming;
PA2S schreef: 21 dec 2024, 22:33 Een week af wat geleden begon het 's morgens heel goed, maar rond het middaguur zakte het plots weg.
De andere helft van het verhaal is dat er dus ook elektronen stormen voorkomen en met name verklaard dat voor mij waarom de condx ineens op kunnen leven doordat er op een gegeven moment meer elektronen in de F laag aanwezig zijn. Het verklaart waarom we op 6 ineens goeie condx hebben evenals op de andere HF banden, maar anderzijds verklaard een hoger aantal protonen dus een verandering van de condx zoals je al aangaf Henk
PA2S schreef: 21 dec 2024, 22:33 Dat bleek samen te vallen met een scherpe verandering van de snelheid en hoeveelheid van de deeltjesstroom. Het aardmagnetisch veld reageert er ook meteen op.
Waarschijnlijk kwamen er op dat moment vnl. protonen aan in de F laag en ik kan me zo indenken dat de positieve lading van de protonen reageren met het aardmagnetisch veld zoals jij waargenomen hebt.

Er kan nog een oorzaak zijn, waarbij de condx plots veranderen : Bij een CME worden deeltjes de ruimte ingeslingerd en omdat elektronen ' lichter' zijn, deze ook meer snelheid kunnen krijgen en dus als eerste aankomen. De condx leven acuut op, maar op het moment dat de rest van de protonen aankomt, kakken de condx weer helemaal in.
PA2S schreef: 21 dec 2024, 22:33 Want ook is na cyclus 22 in mijn hoofd gaan zitten dat er een soort winterdip is
Ik kan dat niet helemaal uit jouw PDF herleiden Henk, want in December 88 rond de solstice, was de flux hoog, terwijl het in Nov 88 nog 'laag' was. Jan 89 was weer een topper.
Midden December 89 was slecht qua flux tot de solstice, maar meteen daarna ging het rap omhoog voor de duur van 2 weken, alsof de solstice een startschot had afgegeven. Toch blijkt uit die periode van 'lagere flux' (die tot 170? kwam) dat er nog veel F2 openingen waren en op 1e Kerstdag Dec 89 schreef je dat het de 1e dag sinds 29 Oct 89 was zonder F2 :o
Maar begin Januari 90 zakte het weer in tot halverwege Jan, waarna het voor de duur van 2 weken tot eind Jan 90 weer goed ging, maar in Feb 90 was het weer slechter.
Er zaten dus toen ook al aanmerkelijke variaties in die 10,7 cm flux en ik kan daaruit niet meteen herleiden dat er een duidelijke winterdip qua flux is.

Wat ik wel vermoed is dat we nu aanbeland zijn in de 'dip tijdens de piek' van de cyclus. Maar ik las op Spaceweather dat de achterkant van de zon momenteel erg actief is, wat hopelijk snel een ' opladen' van de ionosfeer betekent :D
PA2S schreef: 21 dec 2024, 22:33 dat vooral april-mei interessant kan zijn richting Afrika en Zuid-Amerika, door F2 over de evenaar, verlengd met een Es hop naar onze streken.
Ik kijk ernaar uit Henk, want kan wel wat DXCC landen gebruiken om de 100 vol te maken :wink:

Eveneens voor allen ; Fijne Feestdagen en GD DX :idea:

PA2S
Berichten: 483
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: 6m/50MHz, magic band?

#420 Bericht door PA2S »

Allereerst dank voor je uitvoerige bijdrage, Oene.

Ja, het is een complex systeem en dat maakt het lastig en interessant tegelijk.

Een paar opmerkingen, want anders wordt het middernacht :-)

Zonne-minimum
Toen we 60 meter kregen in 2015 had ik de draad weer opgepakt, na een poos niet actief te zijn geweest. Want ongebaande paden trekken mij het meest. Dat was ook de reden dat ik al snel op 70 cm actief werd en daarna steeds hoger. Als SWL vond ik HF machtig, maar bezit van de zaak (A-machtiging in 1977) was een beetje eind van het vermaak.

60 m was daarom een compleet nieuwe ervaring. Op 6 meter had de zonneflux de focus, maar op 60 is dat andere koek. Tot op zekere hoogte is dat een beetje tegengesteld aan 6, want als de zon flink aan het vlammen is, dan is 60 m minder goed.

Tijdens het minimum viel mij op dat de effecten van magnetische verstoringen dagen lang blijven hangen. Het F2 gebied lijkt dan erg kwetsbaar en herstel gaat langzaam.

Naarmate de zon actiever is, herstelt het sneller en duurt het zeker geen dagen, zo is mijn ervaring.

December dip?
Uiteraard zijn er goede openingen geweest rond deze tijd, maar ik meen me te herinneren dat het toch allemaal wel wat stroever ging. Ook zit er in mijn hoofd dat de literatuur die dip ook beschrijft en dat de grensfrequenties op onze breedten wat lager zijn rond 21 december en dat de hoogste waarden enige tijd voor en na de zonnewende zijn gemeten. Ik zal er nog eens naar kijken.

Ik ga een oogje dichtknijpen... ik houd 6 in elk geval in de gaten. Flux 223!

Succes allen, 73!

Plaats reactie