De zendamateurs van tegenwoordig...

[PA0ETE]

Ik lees het al, we kunnen niet meer zonder. John, hartelijk dank voor deze bijdrage!! Vooral deze vind ik erg interessant:

Signaalverwerking en ruisreductie:
Leg uit dat AI kan helpen bij het verbeteren van signaalverwerking en ruisreductie. AI-algoritmen kunnen ongewenste ruis en storingen detecteren en verminderen, wat resulteert in een betere ontvangst van signalen en een verhoogde communicatiekwaliteit.

Waar ik mee wil experimenteren is een stukje AI wat o.a. Adobe biedt om achtergrondgeluid te onderdrukken, zonder op kwaliteit in te leveren. Dit wordt nu toegepast om audio in videopnames te verbeteren, maar ook in live videoverbindingen. Een open raam naast een druk kruispunt maakt de spreker onverstaanbaar, maar wordt m.b.v. AI volledig onderdrukt. Alsof de spreker in een akoestisch geoptimaliseerde ruimte zit. Dit moet natuurlijk ook toe te passen zijn op mijn eigen uitgaande audio. Komt zeker van pas als je, zoals ik, een buurman hebt die voor alle klussen een slijptol inzet.

Maar moet ook andersom toe te passen zijn om manmade noise op je ontvangst te herkennen en te onderdrukken. Dat zou je dan alleen op de uitgaande audio hoeven te doen en dan kunnen de DNL, DNR en NB op je transceiver uit blijven staan. Hoe zou het zijn als we daardoor een storingsarme ontvangst terugkrijgen?

Op zich is dat niet zo heel moelijk. De techniek die er nu is was er grotendeels in de jaren 80 al. Ik heb zelf in de jaren 80 en in de jaren 90 mee geëxperimenteerd. Onder andere had ik begin jaren 90 al een vertaalprogramma dat qua werkingsprincipe niet veel anders werkt als Google Translate. Sommige vertalingen waren geschikt hiervoor, en sommige minder. In de tijd dat het programma goed werkte heb ik het gebruikt voor een deel van mijn vertaalwerk.

De beperking was dat het programma werkte op een AT-286. Dat waren computers die nog maar 1 proces tegelijk konden draaien. Het grote verschil met nu is dat de poule met data enorm veel groter is, maar bovenal dat de computers snel genoeg zijn om hier nog wijs uit te kunnen worden.

Mijn software werkte onder Foxpro, een vrij schaamteloze kopie door Microsoft van het bekende dBase IV. De software was zelflerend. Hij gaf drie of vier voorstellen van een zin of een deel van een zin, waaruit je moest kiezen. Ik ben begonnen met zelf handmatig een begin te maken met de database, maar het merendeel stond er met die zelflerendheid in.

In de jaren 80 had je expertsystemen, die van een heel smal onderwerp heel veel kennis bevatten en daar ook zelfstandig conclusies uit konden destilleren. Bijvoorbeeld voor het oplossen van complexe problomen. Ooit bedacht voor de off-shore olie-industrie. De grote bedrjiven hadden vaak maar een paar echt goede experts die de werking van een platform tot in alle details kenden en daardoor problemen op de platforms konden oplossen. Maar, het is gevaarlijk werk, en daarbij kwam er wel eens een expert om het leven. Dat was potentieel fataal voor zo'n bedrijf, omdat er maar zo weinig van waren. De kennis was niet geschikt om in boekwerken vast te leggen. Daar was het te intuïtief voor. Besloten werd toen om de kennis van zo'n expert in de computer te stoppen zodat minder deskundig personeel ter plekken dezelfde oplossingsvoorstellen kon genereren. Dat bleek uitermate goed te functioneren, als het onderwerp maar "smal" genoeg was anders kon de techniek het nog niet aan.

Een tweede type zijn programma's met neurale netwerken. Volgens mij bedacht voor de analyse van de foto's van de Landsat aardobservatiesatellieten. In elk geval werd het daarvoor begin jaren 80 al gebruikt. Dat waren nog chemische foto's. Die foto's waren voor NASA goede business. Ze werden overal voor gebruikt, zelfs door boeren om te kijken of hun bemestingstaktieken zin hadden. Maar de analyse van die foto's was handwerk. Ik weet het niet meer zeker, maar volgens mij hadden ze op een gegeven moment een idioot aantal van 100.000 mensen die full of parttime die foto's voor ze analyseerden. Die analyse kon software met neurale netwerken ook. Neurale netwerken worden nu (in combinatie met grote databases) ingezet voor bijv. zelfrijdende auto's.

Dergelijke software is gebaseerd op een enorm aantal vrij eenvoudige autonome proggramma-units, die gemodelleerd zijn naar menselijke/dierlijke hersencellen en die op dezelfde manier werken. (Vandaar neurale netwerken, grote netwerken van gevirtualiseerde hersencellen).

Daarnaast heb je nog de zelflerendheid van dat soort software.

Tegenwoordig zie je dat er combinaties van deze drie vroeger vaak afzonderlijke programmaprincipes werkzaam zijn. Het nieuwe aan sites als ChatGPT zijn ook 'programmeertalen' of structuren waarin je dit soort programma's veel efffectiever kunt schrijven.

In principe zie ik dat die oude systemen zoals hierboven omschreven nog steeds als zodanig worden gebruikt. Het verschil is dat dat in combinaties van deze drie gebeurt, en natuurlijk dat de computers miljoenen malen sneller zijn, en over gigantische hoeveelheden gegevens kunnen beschkken en daar ook wijs uit kunnen worden bij die aantallen.

Wat je voor een dergelijke ruisonderdrukking simpelweg moet doen is een database aanmaken en die op een of andere manier moet zien te "veredelen". Dat gaat het meest effectief met zelflerendheid, waarbij je dus op een of andere manier (liefst automatisch, maar desnoods met door mensen ingevulde enquetes) feedback genereert die teruggaat naar de software, zodat die voortdurend telkens beter wordt. Doel is hier (maar dat zal duidelijk zijn) dat de software steeds beter de menselijke stem in al zijn varianten van andere geluiden moet leren te onderscheiden.

Dit is op zich niet zo'n heel ingewikkeld probleem.

[pe1br]

Zelfbouw is zeker niet dood maar net als PA0ETE zegt is het vaak maar een klein groepje amateurs die actief zelf ontwerpen en bouwen.
En natuurlijk bouwen we ook veel na omdat we niet voor alles het wiel opnieuw willen uitvinden.
Een aantal van mijn zelfbouw projectjes heb ik gedocumenteerd: https://www.pe1br.nl/?page_id=32
Bij de afdeling Twente hebben we nog steeds een meethoek en daar wordt ook nog steeds veel gebruik van gemaakt.

Maar goed ook ik combineer het met koopdozen want wat Yaesu in een klein doosje (FT991A) kan maken daar kom ik niet in de buurt en zeker niet voor dat geld.

[PE5PVB]

Er wordt zeker nog wel aan DIY gedaan hoor. Technisch is het alleen maar eenvoudiger geworden met het huidige arsenaal aan beschikbare componenten. Helaas grijpen (te) veel amateurs steeds terug naar componenten van > 30 jaar geleden.

Wat me opvalt is dat het grootste deel zelfbouwers die met moderne componenten bezig zijn nog de jonkies zijn. Ook al hoor je ze niet altijd aan de band, ze bestaan echt wel.

[TheoP]

Ik zie bij de piraten heel en dan heel veel jonge mensen, met zelfbouw bezig zijn.
Als ik ze vraag of ze geen zendamateur willen worden?
Nee geen belang bij piepjes (morse) en regelzucht.
3.5 meter is de knutsel band waar mooie dingen gemaakt worden.
Ook korte golf is in trek, en dan vooral de afstanden die gemaakt worden.

Er is in die wereld een heel scheef beeld van wat zendamateur is en wat kan en mag.
Het beeld is heel sterk, kortegolf = morse, en alles wat leuk is, dat mag niet.
En de regels worden gezien als ouderwets en betuttelend.
Als ik daar op doorvraag komt een heel verwrongen beeld van de regels, zoals alles bij houden en dat je niet mag morsen over je auto of iets anders.
Dat fone mag, wordt dan gelijk gesteld aan 27 MHz en dat je ook TV mag maken geloven ze niet.
Breedband FM op 70? Geloven ze ook niet, want ze horen er nooit iemand over die ook zendamateur is.
Het beeld wat ze vaak zien en horen is kortegolf met alleen morse en zendamateurs hebben kleine mastjes.
Niet van die grote op wagens die zij gebruiken.

Theo

[PA0ETE]

Het is vooral een imago-probleem.

Podcast van ondergetekende over dit onderwerp van 1,5 week geleden, met een verrassende gast-tekstschrijver.

https://youtu.be/-ooGfQJSHZY?t=15

[TheoP]

In het kort dus:

Hoe integreer je de polka in het zendamaturisme?
En wel zo dat de polka zelf het doel niet meer is.

Theo

[PA0ETE]

Je moet altijd eerlijk zijn. Ook over je motieven.

Niet eerlijk zijn kost zeer veel energie, en de meeste mensen hebben niet zo'n goed geheugen als ik, en vallen snel door de mand

Ik denk dat (zoals ChatGPT zonder mijn inbreng terecht opmerkte in de tekst) dat de overeenkomsten (in interessegebied, motieven, doelstelling) tussen de makerbeweging en de amateurs verbluffend goed samenvallen. Het enige dat een innige verstandhouding in de weg staat is een imagoprobleem van beide kanten.

Zendamateurs zien niet dat er redelijk wat jongeren zijn die met elektronica aan het solderen zijn, en een niet zo klein deel daarvan met "draadloze" technologie. En die jongeren zien alleen morse en buizenapparaten en saaie 60-plussers die over vroeger praten.

Maar als dat inderdaad klopt, dan is de oplossing ook uitsluitend slechts een kwestie van voorlichting en kennis maken met elkaar...

(en ik denk heel reëel dat dat zo is)

Potdomme mensen, we praten hier over de toekomst van onze hobby. Niet een moment om je met je hakken in het zand te verzetten en uitsluitend de techniek en de amateurcultuur van het verleden te verheerlijken. Die cultuur en historie van de zendamateurs is van belang, en de legacy die we hebben is heel waardevol. In het geval van morse is dat ook internationaal erkend. Maar je moet niet in het verleden blijven hangen. We moeten door. De enige manier om deze hobby voort te laten bestaan is die jongeren met soms andere ideeën dan wij (maar meestal niet, geloof me!!) bij onze hobby te betrekken. Dat begint echter met interesse (ook) van onze kant in wat jongeren in dit opzicht beweegt. Dat is overigens niet anders dan in de jaren 70 toen wij zelf de jonge knullen (en soms meiden) waren, en de amateurs van toen soms vastgeroest zaten in hun eigen roots...

Mag ik in dit geval met rood posten? Ja, ik mag in dit geval met rood posten

[PE2AAB]

Jan, PA0SIM (lid van dit forum) tipte ons tijdens de afgelopen Veron Regio Bijeenkomst (Regio Zuid) over een aantal zaken die interessant waren betreft de toekomst van het zendamateurisme. Een aantal stukken tot nadenken!

Hij haalde onder andere een zeer interessante zienswijze van de Zwitser Andreas Spiess, HB9BLA aan. (bekijk ook zijn interessante items op YouTube maar eens).
Andreas is al geruime tijd bezig met dit topic en heeft er een mooie presentatie over gemaakt. Ik zal navragen of deze mag worden gedeeld want ik kan hem online even niet vinden. Maar ook https://dd1go.de/die-ungewisse-zukunft-des-amateurfunks geeft veel zinvolle overpeinzingen.

Ik houd me jaarlijks bezig met JOTA. Het is een utopie om te denken dat iedereen dat leuk vindt. Ja, er zijn voldoende leden die het JOTA weekend vooral leuk vinden vanwege de biertjes bij het kampvuur (eerlijk is eerlijk, ik vind dat ook leuk!) maar ik weet toch altijd weer jongens én meisjes naar die radio te trekken en verbindingen te maken met Scouts over de hele wereld. Digitaal, Analoog; het boeit eigenlijk niet zoveel als het maar communiceren is. Ook druk met het solderen van leuke bouwprojectjes en met techniek bezig te zijn. Het prachtig vinden om met ons video mengpaneel te spelen en de beelden via ATV te delen met andere groepen. Bij Frans, PE1RXJ te zitten en met JT-65 hun naam naar de maan te 'knallen'! En het wordt nog opgevangen ook! In Dwingeloo op Neerlands grootste 'wok'.
Het ligt er ook aan hoe je het brengt. Ik weet dat wij in een verhoogde JOTA activiteit regio zitten en dat is steevast weer een top recept voor radioactiviteit en veel jonge mensen op de band. Zo nu en dan resulteert dat weer in nieuwe aanwas op de banden. Elk jaar ná de JOTA start bijvoorbeeld Klaas, PA0KLS weer een nieuwe opleiding tot zendamateur. Daar kunnen de JOTA geïnteresseerden meteen aanhaken Briljant!

Het kost wat inlevingsvermogen en zelf ben ik ook geen 18 meer maar het is wat je er zélf van maakt zou ik zeggen

[andre]

Breedband FM op 70? Geloven ze ook niet, want ze horen er nooit iemand over die ook zendamateur is.
Het beeld wat ze vaak zien en horen is kortegolf met alleen morse en zendamateurs hebben kleine mastjes.

Theo

Beetje uit de context maar, jaren geleden was er heel veel amateur aanwas op 70cm WFM. 2 redenen waarom dat toen een stille dood is gestorven. De eerste is dat er met het max toelaatbare vermogen atv werd gedaan waardoor niemand in de straat zijn/haar auto nog op en van het slot kreeg. De amateur was daar schuldig aan en moest de uitzendingen stoppen. 2e is dat er tijdens de uitzendingen door ook muziek te horen was op de achter, soms de voorgrond (net als nog steeds tijdens sommige 23cm en hoger ATV uitzendingen)
AT heeft toen vriendelijk, doch dringend verzocht ook hiermee te stoppen.....
Bouwprojectjes hiervoor liggen bij mij en vele anderen nog op de plank.

[PA0ETE]

Het is jammer dat dat gestopt is. Het handhaven ervan viel samen met een een soortgelijke melding dat bijv. de muziekachtige bumpertjes voor de Daily Minutes en PI4AA niet meer mochten. Ik heb begrepen dat er amateurs over geklaagd hadden, maar ik weet niet tegen wie of wat geklaagd is toen en of dat 100% zeker klopt.

Wat niet mag is "omroepuitzendingen". Ik heb daar in de tijd van PA00NEWS en de Daily Minutes meermaals over moeten nadenken. Het doen van "bulletin-uitzendingen" zoals PI4AA en PI4VRZ is iets dat ook bij IARU genoemd wordt als een normale amateuractiviteit. Iedere amateur mag die uitzendingen in Nederland doen, dat is niet verschillend voor PI4-stations en andere stations. Er is daar een gebied dat niet helemaal duidelijk is. Omroepstations doen namelijk ontegenzeggelijk ook bulletinuitzendingen (nieuwsbulletins bijvoorbeeld). Over het algemeen mag er veel. Niet-amateuronderwerpen in zo'n rubriek zijn helemaal OK (al vindt niet iedere amateur dat dat kan )

Er zijn dingen die worden gedoogd. Daar zijn vaak goede redenen voor. Amateurs mogen experimenteren. En er zijn dingen waarmee geëxperimenteerd wordt, die zo nieuw zijn, dat de regelgeving daarin niet voorziet. Als die verboden zouden worden zou dat een groot deel van de experimenten met nieuwe technologie onmogelijk, cq. ondoenlijk maken. Ondoenlijk (ook voor RDI) want dan zou je voor ieder experiment dat buiten de huidige regels valt een aparte vergunning moeten aanvragen. Dat zou er waarschijnljk voor zorgen dat er veel minder geëxperimenteerd zou worden.

Om dat te voorkomen worden dingen tijdelijk gedoogd, totdat ze ofwel niet een blijvende ontwikkeling blijken te zijn, of uiteindelijk als mogelijkheid in de regelgeving terechtkomen. Een voorbeeld van iets dat op dit moment volgens de regels strikt genomen niet mag en dat nu gedoogd wordt zijn de hotspots die bij digitale spraak erg populair zijn. 10 mW privé-repeaters al dan niet met een ingebouwde relaisfunctie. Wat er niet aan mag is het uitzenden van de tegenstations met het 10 mW zendertje. Je laat het zendertje daarmee (bewust of onbewust) door het tegenstation bedienen. Dat is tevens de reden dat repeaters zonder een vergunning daarvoor niet mogen. Ook niet met 10 mW. Maar omdat dit een nieuwe ontwikkeling is staat RDI de hotspots momenteel toe, voorzover je geen andere amateurs van jouw hotspot gebruik laat maken. De verwachting is dat IARU uiteindelijk een kader voor het gebruik van deze apparaatjes zal schetsen, en dat het vervolgens op die manier in de regelgeving zal verschijnen. Tenzij ze binnen afzienbare tijd uit de gratie raken.

Tot eind jaren zestig bestond er overigens een officiële toestemming waarmee amateurs een vrijstelling hadden van Buma-Stemra om voor hun testuitzendingen gebruik te maken van de muziek bij die organisatie onder contract stond in de "Algemene catagorie". Er werd toen nog veelvuldig in AM uitgezonden, en het was vrij gebruikelijk om bijv. op 80 meter op die manier je testuitzendingen te doen. Ergens in Electron eind jaren 60 staat een bericht waarmee het einde van die regel bekend werd gemaakt waarmee dat was toegestaan.

Ik heb zelf overigens ooit een aanvraag voor een FM-frequentie gedaan. Ik vind het uitzenden van muziek daarbij echter niet zo interessant. Het ging mij om talk radio. Breedband-FM kun je natuurlijk ook voor QSO's gebruiken, en ook voor bulletin-uitzendingen. Met een perfecte geluidskwaliteit

[Charles_]

Nog maar een paar jaar geleden waren er amateurs in de regio Den Haag actief bezig met 70cm WFM. Onder andere PE1CUL uit Rijswijk. Of ze nog altijd daarmee actief zijn weet ik uiteraard niet omdat we verhuisd zijn naar Brabant.

PE1CUL is een amateur die de kennis, vaardigheden en spullen bezit om relatief veel aan zelfbouw te doen. SMD onderdelen zijn voor hem geen enkel probleem. Zoals gezegd was hij actief met WFM op 70cm, maar hij had ook een zelfbouw ATV-zender op 6cm waarmee verbinding werd gemaakt met de ATV-repeater PI6ZTM in Den Haag. En verder was hij vooral in de avonduren dikwijls te horen op de lokale 4M frequentie.

Ik denk wel dat hij een van de uitzonderingen is wat zelfbouw betreft en ook met betrekking tot activiteiten op WFM op 70cm.
Ben enkele malen bij hem op bezoek geweest en het is ongelooflijk wat hij allemaal zelf maakt en vooral hoe klein het is.
Gewoon op de fiets erheen met een Baofeng UV-3R in de hand, inderdaad die kleine miniporto. Werkte nog best aardig ook voor zijn formaat.

[TheoP]

atv werd gedaan

ATV op 70 gebeurde met AM met onder drukte zijband.
FM ATV pas op 23 en hoger.
WFM op 70 is weer wat anders, das fone, maar dan met RDS en stereo coder.

Theo

[TheoP]

Ik heb begrepen dat er amateurs over geklaagd hadden, maar ik weet niet tegen wie of wat geklaagd is toen en of dat 100% zeker klopt.

Dat is wat ik ook terug hoor in de verhalen, er zijn ontzettend veel politie agenten die ook zendamateur zijn, en direct met het vingertje opgestoken klagen bij het RDI.
Een verschijnsel welke je ook keurig terug hoort op NOS op 70 cm.
Zendamateurs zijn beste wel vreemde beestjes

Theo

[PA0ETE]

Ik heb begrepen dat er amateurs over geklaagd hadden, maar ik weet niet tegen wie of wat geklaagd is toen en of dat 100% zeker klopt.

Dat is wat ik ook terug hoor in de verhalen, er zijn ontzettend veel politie agenten die ook zendamateur zijn, en direct met het vingertje opgestoken klagen bij het RDI.
Een verschijnsel welke je ook keurig terug hoort op NOS op 70 cm.
Zendamateurs zijn beste wel vreemde beestjes

Theo

Nou ja, op NOS valt er soms ook wel wat van te zeggen. Over het algemeen vind ik dingen ieder's eigen verantwoordelijkheid, maar als iemand over mijn QSO heen gaat zitten toeteren, dan zeg ik er wel wat van. Maar ik zou dit eerder doen door iemand op te bellen of een praatje maken op een clubavond of zo dan dat ik dat over de band op het moment zelf doe.

Wat ik twee keer gedaan heb toen ik van een langer durende verstoring (weken lang) van dingen die ik deed last had en vrij zeker wist wie het was, dat was op een clubavond laten melden waarvan ik wist dat de persoon zo goed als zeker zou zitten, dat ik wist wie de persoon in kwestie was, en dat dit een laatste waarschuwing was voordat ik (toen) AT zou inschakelen. In beide gevallen (verschillende personen, enkele jaren na elkaar) hield het daarna op

Maar dat was storing die op mij persoonlijk was gericht. Alternatief was geweest om AT hiermee lastig te vallen, en dit bleek prima te werken

Schiet me nu te binnen: ik ben ook een keer met mijn zender thuis op afstandsbediening in de straat tegenover een stoorder gaan zitten van wie ik zeker wist wie het was. Die had nooit gedacht me daar te zien zitten toen hij uit het raam keek. Priceless was zijn gezichtsuitdrukking

[pe1br]

Klagers heb je altijd als je iets nieuws gaat doen want "dat hoort niet in de band, voldoet niet aan het bandplan etc".
Nee natuurlijk voldoet het niet omdat er geen rekening mee is gehouden met het maken van het bandplan.
Ik heb 1 keer meegedaan aan een Veron experiment met DATV op 2 meter.
https://www.veron.nl/nieuws/datv-experiment-2-meter/
Wat een commentaar dat die signalen daar niet horen en dat het niet normaal is wat wij doen.
Er is op die band het hele jaar bijna niets te horen maar als zoiets aangekondigd is zijn er altijd mensen die er toch "last" van hebben.

Ik blijf toch van mening dat experimenten binnen onze banden een groot deel van de reden is dat wij de banden mogen gebruiken.
Als mensen dan moeite doen om aan zo'n experiment mee te doen en te organiseren dan moet je dat vooral ondersteunen.
Het is best veel werk om voor een dag een setup te bouwen die werkt met RX en TX op 2 meter.
En nee het is inderdaad niet normaal wat wij daar deden dat was ook precies de reden dat we er aan begonnen zijn.

Mijn setup: