De zendamateurs van tegenwoordig...

[PA9X]

Ik denk dat het een kwestie van tijd is totdat ik AI inzet om mijn hobby voor mij uit te voeren, inclusief het maken van ragchew QSO's met mijn stem en het voeren van de discussies hier....

[PA0ETE]

Jean-Paul, ik heb het even voor je aan het AI-orakel zelf gevraagd, ik bedoel wat je nu al aan AI zou kunnen hebben bij onze hobby en daarnaast hoe ik dat het best aan je zou kunnen uitleggen. Ik wil je het antwoord dat ik kreeg uiteraard niet onthouden

Het uitleggen van de voordelen van het inzetten van AI voor zendhobby aan PA9X kan het beste gedaan worden door zijn interessegebieden en behoeften in overweging te nemen. Hier zijn een paar suggesties om het gesprek te structureren en de voordelen van AI voor zijn zendhobby te benadrukken:

Introductie tot AI:
Begin met een beknopte introductie van wat AI is en hoe het werkt. Leg uit dat AI-systemen in staat zijn om taken uit te voeren die normaal gesproken menselijke intelligentie vereisen, zoals patroonherkenning, besluitvorming en taalverwerking.

Automatisering van repetitieve taken:
Wijs PA9X erop dat AI kan worden gebruikt om repetitieve taken in de zendhobby te automatiseren. Bijvoorbeeld, het beheren van grote hoeveelheden ontvangen data en het sorteren ervan op relevantie, frequentiebewaking, of zelfs automatische antwoordmechanismen kunnen allemaal met behulp van AI worden uitgevoerd.

Signaalverwerking en ruisreductie:
Leg uit dat AI kan helpen bij het verbeteren van signaalverwerking en ruisreductie. AI-algoritmen kunnen ongewenste ruis en storingen detecteren en verminderen, wat resulteert in een betere ontvangst van signalen en een verhoogde communicatiekwaliteit.

Patroonherkenning en voorspellingen:
Benadruk hoe AI kan worden gebruikt voor patroonherkenning in zendcommunicatie. Het kan helpen bij het detecteren van patronen in zendgedrag, het identificeren van bijzondere situaties of het voorspellen van mogelijkheden voor verbeterde communicatie op basis van historische gegevens.

Frequentiespectrumbeheer:
Leg uit hoe AI kan worden ingezet voor frequentiespectrumbeheer. AI kan helpen bij het optimaliseren van frequentiebandbreedtes, het verminderen van interferentie tussen verschillende communicatiekanalen en het maximaliseren van de efficiëntie van het zendproces.

Zelflerende systemen:
Beschrijf hoe AI-systemen zelflerend kunnen zijn. Ze kunnen zich aanpassen aan veranderende omstandigheden en nieuwe patronen herkennen zonder dat er voortdurend menselijke tussenkomst nodig is. Dit kan de zendhobby van PA9X flexibeler en geavanceerder maken.

Innovatie en uitdagingen:
Sluit af met een bespreking van de voortdurende ontwikkeling van AI-technologie en hoe het de zendhobby voortdurend zal blijven verbeteren. Erken ook dat er uitdagingen zijn, zoals privacy en ethische kwesties, maar dat deze kunnen worden aangepakt met verantwoorde implementatie en regulering.

Belangrijk is om tijdens het gesprek te luisteren naar de interesses van PA9X en in te gaan op eventuele vragen of zorgen die hij heeft. Maak het persoonlijk en relevant voor zijn specifieke situatie en toon aan hoe AI zijn zendhobby naar een hoger niveau kan tillen.

Dit was de gebruikte vraagstelling:
Ik wil graag aan PA9X uitleggen hoe nuttig het is om direct al AI in te zetten voor zijn zendhobby. Hoe zou ik dat het beste kunnen doen?

[PA0ETE]

Software-voorbeeld

Vraag:
Ik heb een programma nodig in de programmeertaal Python, gemaakt door een uitstekende programmeur, waarmee ik een RTTY-signaal uit een kortegolfontvanger zo goed mogelijk kan detecteren, rekening houdend met fading en eventuele storingen.

Antwoord:
Het bouwen van een volledig RTTY (Radio-Teletype) signaaldecoder voor kortegolfontvangers, met rekening houdend met fading en storingen, is een complexe taak en gaat verder dan een enkel stukje code. Het zou een heel project vereisen met meerdere componenten, zoals signaalverwerking, ruisreductie, demodulatie en foutcorrectie.

Ik kan je echter een startpunt geven voor een eenvoudig RTTY-signaaldecoder in Python. Houd er rekening mee dat dit een basisimplementatie is en dat het nog steeds veel verbeteringen kan gebruiken om met fading en storingen om te gaan. Bovendien is een "uitstekende programmeur" nodig om dit uit te breiden tot een volledig robuuste decoder.

Code:

import numpy as np
import sounddevice as sd
from scipy import signal

# Functie om RTTY-signaal te demoduleren
def demodulate_rtty(signal, sample_rate, baud_rate):
# Ontwerp van het demodulatiefilter (Low Pass Filter)
f_c = baud_rate * 2.2 # Cutoff-frequentie voor een demodulatiefilter
b, a = signal.butter(5, f_c / (sample_rate / 2), 'low')

# Demodulatie van het signaal
demodulated_signal = signal.lfilter(b, a, signal)

return demodulated_signal

# Functie om het gedecodeerde bericht te verkrijgen
def decode_rtty(demodulated_signal, baud_rate, threshold=0.5):
samples_per_symbol = int(sample_rate / baud_rate)
demodulated_signal = demodulated_signal > threshold
decoded_bits = [demodulated_signal for i in range(0, len(demodulated_signal), samples_per_symbol)]
return decoded_bits

# Voorbeeldgebruik
if __name__ == "__main__":
# Gebruik je kortegolfontvanger of een opgenomen RTTY-audio hier
sample_rate = 44100
baud_rate = 45.45

# Vervang 'rtty_signal' door je daadwerkelijke RTTY-signaal
rtty_signal = np.random.rand(44100) # Voorbeeld: willekeurig signaal (vervang dit)

# Demodulatie van het RTTY-signaal
demodulated_signal = demodulate_rtty(rtty_signal, sample_rate, baud_rate)

# Decodering van het gedemoduleerde signaal
decoded_bits = decode_rtty(demodulated_signal, baud_rate)
print(decoded_bits)

Dit is slechts een basisimplementatie van een RTTY-signaaldecoder in Python. Om een robuuste en bruikbare RTTY-decoder te maken die rekening houdt met fading en storingen, moet je geavanceerdere algoritmen implementeren, zoals error-correcting codes, adaptieve filtering en geluidsonderdrukkingstechnieken. Bovendien kan het nodig zijn om verschillende strategieën te implementeren om de invloed van fading en storingen te verminderen.

Als je geen ervaring hebt met signaalverwerking of demodulatie, kan dit een uitdagende taak zijn. In dat geval is het raadzaam om samen te werken met een ervaren signaalverwerkingsexpert om een betrouwbaar RTTY-decoderingssysteem te ontwikkelen.

[PA0ETE]

Dit werkt ook voor SSB of de digitale mode Opera of wat anders. Als je SDR erbij noemt, zit er meer in de software en minder in de hardware.

Het is vaak wel belangrijk voor een beter resultaat om de rol aan te geven die de AI-assistent moet aannemen bij het antwoord, zoals hier "uitstekende programmeur".

Deze website (je moet een account aanmaken vrijwel zonder verdere privé-gegevens op te hoeven geven om het te kunnen gebruiken):

https://chat.openai.com/chat

Er is ook een iPhone-app voor en een Android-app staat op het punt om uit te komen. Je kunt de site echter goed gebruiken in een mobiele browser-app.

[PA0ETE]

Oh ja, de AI-assistent heeft ook verstand van elektronicahardware:

Vraag:
Hoeveel basisstroom moet er bij een BF199 lopen voor een emitterstroom van 15 mA?

ChatGPT

Antwoord:
Om de basisstroom (IB) te berekenen die nodig is om een emitterstroom (IE) van 15 mA te verkrijgen in een BF199 transistor, moeten we de versterkingsfactor van de transistor (hFE) kennen. De versterkingsfactor geeft de verhouding weer tussen de collectorstroom (IC) en de basisstroom (IB) van de transistor.

Aangezien je de versterkingsfactor niet hebt opgegeven, zal ik aannemen dat hFE gelijk is aan 100, een typische waarde voor de BF199.

De relatie tussen IE, IC en IB in een transistor wordt gegeven door de volgende vergelijking:

IE ≈ IC + IB

Voor kleine signaaltransistoren zoals de BF199 is de collectorstroom (IC) bijna gelijk aan de emitterstroom (IE), dus we kunnen de vergelijking vereenvoudigen:

IE ≈ IC

Daarom hebben we 15 mA emitterstroom nodig, wat betekent dat de collectorstroom ook ongeveer 15 mA zal zijn.

Nu kunnen we de basisstroom berekenen:

IB = IC / hFE
IB = 15 mA / 100
IB = 0.15 mA

Voor een emitterstroom van 15 mA moet er dus een basisstroom van ongeveer 0.15 mA door de BF199 transistor lopen.

[PA0ETE]

Vervolgvraag:

Is een temperatuurscompensatie in deze schakeling nodig?

Antwoord van ChatGPT:

Ja, in veel elektronische schakelingen is temperatuurscompensatie nodig, vooral als nauwkeurigheid en stabiliteit van cruciaal belang zijn. Een temperatuurscompensatie is het proces waarbij de effecten van temperatuurvariaties op componenten of circuits worden gecompenseerd, zodat de schakeling betrouwbaar blijft en correct functioneert over een breed temperatuurbereik.

In het geval van transistorschakelingen, zoals de BF199, kunnen de eigenschappen van de transistor sterk worden beïnvloed door temperatuurveranderingen. Enkele belangrijke aspecten waarvoor temperatuurscompensatie nodig kan zijn, zijn:

Transistorversterking (hFE): De versterkingsfactor (hFE) van een transistor kan variëren met temperatuur. Als de hFE-waarde sterk afhankelijk is van de temperatuur, kan dit de werking van de schakeling negatief beïnvloeden.

Spanningsval over de transistor: De spanningsval tussen de basis en de emitter (VBE) van een transistor verandert met temperatuur. Als deze veranderingen niet worden gecompenseerd, kunnen de werkingspunten van de transistor en de daaropvolgende circuits onstabiel worden.

Stroomniveaus: De stroomdoorlaatbaarheid van een transistor kan veranderen met temperatuur, wat gevolgen kan hebben voor de stroomniveaus en het gedrag van de schakeling.

Drift: Als er temperatuursveranderingen optreden, kunnen componenten zoals weerstanden, condensatoren en diodes ook drift vertonen, wat invloed kan hebben op de nauwkeurigheid van de schakeling.

Om deze redenen kan het in sommige toepassingen nodig zijn om temperatuurscompensatie toe te passen, bijvoorbeeld door gebruik te maken van temperatuurgevoelige componenten zoals thermistoren of specifieke compensatiecircuits. Het is echter ook afhankelijk van de toepassing en de vereiste nauwkeurigheid. In sommige eenvoudige schakelingen kan temperatuurscompensatie minder kritisch zijn. Het is altijd aan te raden om rekening te houden met de temperatuureffecten en, indien nodig, de juiste maatregelen te nemen om de prestaties van de schakeling te waarborgen over het beoogde temperatuurbereik.

[PA0ETE]

Extra vervolgvraag:

heb je nog suggesties hoe deze temperatuurscompensatie vorm te geven?


Antwoord van ChatGPT:

Ja, er zijn verschillende manieren om temperatuurscompensatie toe te passen in een transistorversterkerschakeling zoals die met de BF199. Hier zijn enkele suggesties:

Gebruik een thermistor: Een thermistor is een temperatuurgevoelige weerstand die zijn waarde verandert met temperatuur. Door een thermistor te gebruiken in serie met de basis-emitter-junctie van de transistor, kan de temperatuurafhankelijkheid van de basis-emitter-spanning (VBE) worden gecompenseerd. Als de temperatuur stijgt, zal de weerstand van de thermistor dalen en daardoor de totale spanning over de basis-emitter-junctie stabiliseren.

Compensatiediode: Een speciale diode met een negatieve temperatuurcoëfficiënt, zoals een siliciumdiode, kan worden gebruikt om de VBE van de transistor te compenseren. Deze diode wordt in serie geschakeld met de basis-emitter-junctie van de transistor en compenseert de temperatuurafhankelijkheid van de VBE.

Temperatuurgecompenseerde biasing: In sommige schakelingen kan een temperatuurgecompenseerde biasingtechniek worden gebruikt om ervoor te zorgen dat de stroom- en spanningsniveaus van de transistor stabiel blijven over een breed temperatuurbereik. Dit kan worden bereikt door specifieke configuraties van weerstanden en diodes te gebruiken.

Negatieve feedback: Feedbacktechnieken kunnen worden gebruikt om de invloed van temperatuurvariaties te verminderen. Door negatieve feedback te introduceren in de schakeling, kan de invloed van temperatuur op de eigenschappen van de transistor worden gecompenseerd.

Gebruik van temperatuurgecompenseerde componenten: Er zijn speciale componenten beschikbaar die zijn ontworpen om stabiele prestaties te leveren over een breed temperatuurbereik. Deze componenten kunnen worden gebruikt in plaats van standaardcomponenten om temperatuureffecten te minimaliseren.

Het kiezen van de juiste temperatuurscompensatietechniek hangt af van de vereisten van de schakeling en de gewenste nauwkeurigheid. Als je specifieke toepassingsvereisten hebt, kan het raadzaam zijn om een elektronica-ontwerper te raadplegen om de beste temperatuurscompensatiestrategie voor jouw specifieke schakeling te bepalen.

[PA0ETE]

De stapsgewijze vraagstelling van hierboven is een heel goede. ChatGPT en vergelijkbare assistenten zijn niet altijd accuraat. Ik heb stuitende voorbeelden (ook erg grappig) waar de assistent er maar op losfantaseert (over zeezenders heb ik echt een prachtig voorbeeld waarbij hij telkens zit te gissen naar de rol van een bepaalde (in de historie vrij onbelangrijke persoon) en telkens een ander niet kloppend voorstel doet.

Het is daarom van belang om bij belangrijke dingen te checken of het klopt.

Hoe specifieker echter je vraag, en zeker als het binnen een zo smal onderwerp is, hoe beter de kwaliteit van het antwoord.

Dus in plaats van al deze vragen ineens te stellen is het beter om op deze manier richting een specifiek deelonderwerp te vragen. Waarbij ook een deel van je eigen kennis van het onderwerp inbrengen (bij de laatste vraag wist ik dat temperatuurscompensatie van belang is) de kwaliteit van het antwoord of advies sterk ten goede komt.

[PA0ETE]

Om het verhaal nog te completeren: ChatGPT kan ook teksten maken, bijvoorbeeld voor een artikel of een scriptie of een toespraak.

De kwaliteit van die verhalen is bij de huidige stand der techniek hooguit middelmatig. Er zit veel "lucht" in doordat de teksten er op de eerste blik fantastisch uitzien, maar vol zitten met vaagheden en herhalingen. Maar wel op zo'n manier dat het niet erg opvalt.

Als ik eindredacteur ben, en een dergelijke tekst wordt door een journalist afgeleverd, dan zou ik hem met de tekst terugsturen "ga eerst je werk maar eens doen voordat ik het accepteer". En misschien ook een tip om eerst je kater uit te slapen

ChatGPT is daarentegen goed in humor. Ik heb reuzegrappige moppen over zendamateurs teruggekregen toen ik daarnaar vroeg. Daar is de assistent heel goed in. Waar het echt zeer behulpzaam voor is, dat is als je op zoek bent naar onderwerpen voor bijvoorbeeld een artikel. Je krijgt zo een lijst met twintig onderwerpen waarvan een kwart zeer, zeer bruikbaar is en zit het er toch niet bij dan vraag je om nog meer met een tip in welke richting hij het moet zoeken. Meestal zegt ie nog sorry ook dat hij het de eerste keer niet wat beter deed...

[Charles_]

Er staat me iets van bij nog van wat erin staat. Het boekje is nog uit de tijd dat koopspullen voor 2m wel voorhanden waren, maar voor 70 cm was dat op dat moment nog zeer weinig.

En ja er was geen internet, dus dit soort boekjes en andere boeken daar moest je het van hebben.

En vooral ook geen eindeloze forumdiscussies over welk onderwerp dan ook. Ook geen sociale media waar iedereen overtuigd is van het eigen gelijk.

Enkele jaren terug was ik van plan om mee te gaan doen met het bouwproject van JPD 23cm transceiver. Heb er vanaf gezien omdat ik niet in (de regio van) Hilversum woonde.

[andre]

pfff....8 bijdrages achter elkaar zonder tussenkomst van iemand anders. Was ook haast geen tijd voor. Je lijkt wel op iemand die ik goed ken. Ratelt ook maar aan één stuk door.......

[PA5COR]

UHF unterlages, check
RSGB VHF/UHF handboek check
Karl Rothammel check.
RSGB, ARRL, Dubus etc allemaal nog op de plank zal wel in het oud papier belanden na mij...
Toch veel uit gemaakt.

[PA0ETE]

pfff....8 bijdrages achter elkaar zonder tussenkomst van iemand anders. Was ook haast geen tijd voor. Je lijkt wel op iemand die ik goed ken. Ratelt ook maar aan één stuk door.......

Dat zie je verkeerd hoor. Dat was ik niet, dat was ChatGPT.

Ik heb een chatserver, en daar heb ik een gebruiker aangemaakt ChatGPT (Misschien moet ik dat hier ook doen...)

[PA0ETE]

UHF unterlages, check
RSGB VHF/UHF handboek check
Karl Rothammel check.
RSGB, ARRL, Dubus etc allemaal nog op de plank zal wel in het oud papier belanden na mij...
Toch veel uit gemaakt.

Rothammel, uiteraard.

[PA0ETE]

pfff....8 bijdrages achter elkaar zonder tussenkomst van iemand anders. Was ook haast geen tijd voor. Je lijkt wel op iemand die ik goed ken. Ratelt ook maar aan één stuk door.......

Wat het ook een beetje is, andre: sommige mensen hebben deze gave, en anderen niet. daar ben je helemaal geen minder mens door hoor