Monoband end-fed 20M

[PE1RIK]

Geinspireerd door alle overige topics over end-fed-antenne's, ben ik zelf ook eens aan de knutsel gegaan.
Maar mijn eerste doel is een monobander te maken voor 20 meter. Ik heb ervoor gekozen om een eenvoudig aanpascircuit te maken, bestaande uit een LC-netwerk, gebruikmakend van het ezelsbruggetje wat eerder eens genoemd is: hier

Wat ik gedaan heb, is het volgende: Op een Amidon T130-2 ringkern heb ik 21 windingen gelegd van gelakt koperdraad. Dit aantal komt uit de mini ringcore calculator van amidon. De ringen had ik toevallig liggen.
De C bestaat uit een stukje RG-58 coax.

Om de ca 10 meter draad in de shack te voorkomen en het afregelen te optimaliseren, heb ik het circuit afgesloten met een weerstand en bij het afregelen maak ik gebruik van mijn miniVNApro.

En nu komt dus het probleem waar ik het niet meer begrijp:

Als ik nu parallel aan de C een weerstand zet van 2k2, krijg ik het circuit wel afgeregeld op 14.1 MHz, X wordt netjes 0 bij 14.045 MHz maar de SWR wordt niet lager dan 1:2

Als ik nu paralles aan de C een weerstand zet van 4k7, dan veranderd het resonantiepunt niet, maar zakt de SWR netjes naar 1:1.2 of zelfs beter.
Klinkt allemaal prima natuurlijk.

Echter: als ik nu op mijn 10 meter glasfiber mast een heel eind draad (ruim 10 meter) plaats en dan ga knippen totdat de de antenne weer resonant is, kom ik uit op een SWR die niet beter wordt dan ongeveer 1:2
Nu lijkt dat op een kwartgolf resonant stuk draad zonder tegencapaciteit, dus ik heb veel draad, een stuk koperdraad in de grond, haringen in de grond en combinaties van allen uitgeprobeerd om te kijken of de SWR beter werd. Maar het heeft allemaal geen effect, ik blijf 1:2 zien op de meter en ook de FT-817 geeft een paar blokjes aan bij de SWR.

Nu weet ik niet meer wat ik fout doe of wat ik over het hoofd zie. Of is de impedantie van een eindgevoede halve golf gewoon maar een 2 kilo-ohm?

[PA3FAT]

Er stonden toch plaatjes bij de diverse nabouwers.

Is nu beetje lastig om aan te geven waar jij fout zit.
Je trimt de resonantie freq door het inkorten van de C.

De halve golf draad voor 20m zou ik even met rust laten. Weet even niet hoeveel windingen ik op mijn 20m versie heb.

Kan zo wel even het doosje openschroeven......

[PE1RIK]

Is nu beetje lastig om aan te geven waar jij fout zit.
Je trimt de resonantie freq door het inkorten van de C.

De resonantiefrequentie is het probleem niet. De X gaat netjes naar 0, de RP (Retun-Phase) ook, dus zowel mijn doosje als de draad zijn wel degelijk resonant en ohms. Toch blijft de SWR 1:2 tenzij ik er een hogere weerstand parallel aan zet.

Buiten dat, ben ik zeker geinteresseerd in jouw bouwproject hoor!

[PA3FAT]

Even via de ifeun.

Aantal windingen bij mij zijn 17.
C is op het oog 15-20cm lang.

Halve golf draad heb ik nog niet gemeten. Was meen ik iets langer als 10m.

Je tuned eerst met de c verkorten. Tot je merkt dat dit niet veel meer doet. Kleine stukjes tegelijk. Daarna kijken of je met terug vouwen van de draad. (torderen) nog wat kunt beinvloeden

[PE1RIK]

Aantal windingen bij mij zijn 17.
C is op het oog 15-20cm lang.

Dat komt me inderdaad wel bekend voor, en klopt ook wel met de berekeningen: 15-18 pf.

Je tuned eerst met de c verkorten. Tot je merkt dat dit niet veel meer doet. Kleine stukjes tegelijk. Daarna kijken of je met terug vouwen van de draad. (torderen) nog wat kunt beinvloeden

[/quote]

Hmmm, dat is precies andersom dan dat ik gedaan heb, er vanuit gaande dat je eerst de kring resonant wilt hebben en daarop de draad aanpassen. En jij doet het precies andersom. Dan zou het mogelijk ook wel eens anders uit kunnen pakken.
Ik denk dat ik dat eens ga proberen. Nieuw stukje coax eraan en nog eens proberen.

Blijft alleen de vraag over: Waarom regel je eerst de kring (zie andere topics) dan met een weerstand af?

[PA3FAT]

De weerstand simuleert alleen de veronderstelde ohmse weerstand in het voedingspunt.

Weet de exacte swr en reactantie van mijn knutsel niet. En ook bij mijn 817 zag ik enkele blokjes swr. Bij mijn 897 weer ander beeld.

Hebben het gedaan met een Atan analyzer. Zelfbouw en toont eigenlijk alleen de dip aan. Niks impedantie helaas. Jij hebt beter spul om te meten!

[PA3FAT]

Kijk ook eens wat een langer stuk coax tussen aanpassing en meetinstrument zender doet.

[PA3HHO]

Hmmm, dat is precies andersom dan dat ik gedaan heb, er vanuit gaande dat je eerst de kring resonant wilt hebben en daarop de draad aanpassen. En jij doet het precies andersom. Dan zou het mogelijk ook wel eens anders uit kunnen pakken.

Zoals jij het hebt gedaan, zou ik het ook doen en is imho ook de juiste manier. De meningen hierover zijn overigens (zeer!) verdeeld, ik wil niemand tegen het zere been schoppen maar mijn ervaringen uit de praktijk zijn dat een resonante antenne beter ontvangt dan een niet resonante van vergelijkbare lengte en aangezien dat bij mij altijd de beperkende factor is, werk ik dus graag met een resonante antenne en tune dus altijd op Rx = 0. Een SWR beter dan 1:2 (lees een impedantie tussen 25 en 100 Ohm) vind ik goed genoeg prima, dat is wel aan te passen. Natuurlijk probeer ik wel uit te komen in de buurt van 50 Ohm, maar Rx=0 heeft bij mij prioriteit.

Met de manier van PA3FAT tune je de impedantie (Z) naar 50 Ohm. Als bij jou de impedantie nu 25 of 100 Ohm is bij Rx=0, zal een 50 Ohm impedantie samengesteld zijn en bestaan uit een reëel en een imaginair deel en Rx <> 0. M.a.w. de impedantie van de antenne is dan wel 50 Ohm, maar de kring is niet resonant. Ik heb me ook altijd afgevraagd of (en waarom) een seriekring een typische impedantie van 50 Ohm zou hebben, in de praktijk blijkt dat meestal niet het geval te zijn. Je zou het eens kunnen proberen met nog wat meer windingen en wat minder capaciteit, of vice versa. Kijk wat de impedantie doet en that's the way to go.

Blijft alleen de vraag over: Waarom regel je eerst de kring (zie andere topics) dan met een weerstand af?

Ik doe dat nooit, ik hang er een stuk draad aan (je zult zien dat je Rx dan toch weer veranderd) en knip die weer op lengte totdat Rx = 0. Dan pas kijk ik naar de impedantie. Als die echt heel belabberd is, kies ik (in geval van multiband end-fed) voor een andere wikkelverhouding van de autotrafo of kies ik (in geval van een monoband end-fed, ik ben aan het experimenteren met monoband end-fed voor 6m en 10m) een andere L/C verhouding. Veel amateurs zien graag een SWR van 1:1 c.q. een impedantie van 50 Ohm (ik ook hoor, dat geef ik eerlijk toe). De verleiding is natuurlijk groot om te gaan in/uitschuiven (bij antenne met alu buis) of knippen (draad) totdat dat het geval is. Die verleiding kan ik inmiddels weerstaan en probeer via andere oplossingen de impedantie goed te krijgen (b.v. topload om impedantie te verlagen wanneer die te hoog is).

Laatste tip is een goeie; hang er eens 10m coax aan en gewoon een stuk draad van 10m en kijk eens wat je dan meet. Met die 3k weerstand ga je toch niet zenden? Is leuk om even "droog te oefenen" maar de omgeving speelt ook nog een flinke rol en met en een weerstandje op de werkbank gedraagt zich toch wezenlijk anders dan 10m draad tussen de natte bomen.

[PE1RIK]

Met de manier van PA3FAT tune je de impedantie (Z) naar 50 Ohm. Als bij jou de impedantie nu 25 of 100 Ohm is bij Rx=0, zal een 50 Ohm impedantie samengesteld zijn en bestaan uit een reëel en een imaginair deel en Rx <> 0. M.a.w. de impedantie van de antenne is dan wel 50 Ohm, maar de kring is niet resonant. Ik heb me ook altijd afgevraagd of (en waarom) een seriekring een typische impedantie van 50 Ohm zou hebben, in de praktijk blijkt dat meestal niet het geval te zijn. Je zou het eens kunnen proberen met nog wat meer windingen en wat minder capaciteit, of vice versa. Kijk wat de impedantie doet en that's the way to go.

Ja, dat zal het dan wel zijn. Want als ik op de resultaten van de minivna kijk, zou het geheel resonant moeten zijn. En dat was wat precies wat ik vermoedde. Maar de impedantie is inderdaad geen 50 Ohm.

Ik doe dat nooit, ik hang er een stuk draad aan (je zult zien dat je Rx dan toch weer veranderd) en knip die weer op lengte totdat Rx = 0. Dan pas kijk ik naar de impedantie. Als die echt heel belabberd is, kies ik (in geval van multiband end-fed) voor een andere wikkelverhouding van de autotrafo of kies ik (in geval van een monoband end-fed, ik ben aan het experimenteren met monoband end-fed voor 6m en 10m) een andere L/C verhouding. Veel amateurs zien graag een SWR van 1:1 c.q. een impedantie van 50 Ohm (ik ook hoor, dat geef ik eerlijk toe). De verleiding is natuurlijk groot om te gaan in/uitschuiven (bij antenne met alu buis) of knippen (draad) totdat dat het geval is. Die verleiding kan ik inmiddels weerstaan en probeer via andere oplossingen de impedantie goed te krijgen (b.v. topload om impedantie te verlagen wanneer die te hoog is).

Ik ga een nieuwe maken maar dan zorg ik dat ik nog voldoende mogelijkheden heb om daar wat mee te spelen. Kijken wat dat doet.

Laatste tip is een goeie; hang er eens 10m coax aan en gewoon een stuk draad van 10m en kijk eens wat je dan meet. Met die 3k weerstand ga je toch niet zenden? Is leuk om even "droog te oefenen" maar de omgeving speelt ook nog een flinke rol en met en een weerstandje op de werkbank gedraagt zich toch wezenlijk anders dan 10m draad tussen de natte bomen.

Gisteren nog even gedaan (ik had even niet meer dan een stuk van een meter of 4) en inderdaad, de swr kwam naar beneden naar 1:1.65

Bedankt voor de tips, ik ga nog even verder experimenteren met de combinaties!