coaxiale doorvoeren en onweer

Alles over antennes en toebehoren.
Bericht
Auteur
PA0VRA
Berichten: 133
Lid geworden op: 08 apr 2009, 13:18
Roepletters: PA0VRA
Locatie: Nieuwegein

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#16 Bericht door PA0VRA »

In vervolg op mijn eerdere antwoord: alles gelezen en het lijkt me inderdaad niet handig om eea binnen te aarden zoals PA1FJ aangeeft. De oplossing buiten met bougies spreekt me wel aan. Let wel, alles werkt alleen voor geïnduceerde spanningen; tegen directe blikseminslag is weinig bestand of je moet een super professioneel aardingssysteem aan laten leggen.
73, Eddy

PA3ECZ
Berichten: 682
Lid geworden op: 07 aug 2016, 11:08
Roepletters: PA3ECZ

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#17 Bericht door PA3ECZ »

PA3DAT schreef:Sinds 1980 antennes, tophoogte 5 tot 10m boven het huis, eigenlijk nog nooit afgekoppeld.
Moet er bij zeggen dat ik mijn mastjes ook nooit heb geaard... :oops:

Ik ben nu vele jaren een gebruiker van een 18 Meterse Versa Tower, met de nodige antenne's die er in zitten, of ondertussen ingezeten hebben, maar ik heb niks geaard.
Heb destijds toen geïnformeerd bij een medewerker van een Aardingsbedrijf, en die gaf mij het advies dat het beter is om niet te aarden, dan een slechte aarding.
Kwam nogal wat voor te kijken begreep ik van hem, en al die jaren is het hier altijd goed gegaan.
Als er onweer voorspeld wordt, of in de vakantie tijd dan maak ik de antenne pluggen wel los van de Transceivers in de shack, en die leg ik gewoon onder op de vloer neer.
Gelukkig nog nooit wat gebeurd, en hoop ook dat het nooit mis zal gaan, daar zitten we niet op te wachten.

Gebruikersavatar
PC1L
Berichten: 1394
Lid geworden op: 14 okt 2007, 17:02
Roepletters: PC1L
Contacteer:

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#18 Bericht door PC1L »

PA3ECZ schreef:
PA3DAT schreef:Sinds 1980 antennes, tophoogte 5 tot 10m boven het huis, eigenlijk nog nooit afgekoppeld.
Moet er bij zeggen dat ik mijn mastjes ook nooit heb geaard... :oops:

Heb destijds toen geïnformeerd bij een medewerker van een Aardingsbedrijf, en die gaf mij het advies dat het beter is om niet te aarden, dan een slechte aarding.
Absoluut waar.

1- ( ook ! ) bij een slechte aarding meer kans op inslag

2- bij een slechte aarding en dus de verhoogde kans op inslag gaan er stromen in circuits lopen en spanningen ontstaan die juist ongewenst zijn. Enigermate zacht uitgedrukt.

Basisregel bij aarden van bv antennemast : doe dat zodanig dat ook werkelijk alles afgevoerd wordt wat onwenselijk is .....

jan58
Berichten: 447
Lid geworden op: 28 jan 2010, 21:23

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#19 Bericht door jan58 »

[quote=

Basisregel bij aarden van bv antennemast : doe dat zodanig dat ook werkelijk alles afgevoerd wordt wat onwenselijk is .....[/quote]

En daar kom je pas achter als je een inslag hebt gehad helaas.En elke inslag is weer anders.En ook al heb je een gekeurde bliksemafleider toch kan het nog steeds veel vernielen.


Gr Jan

PA0JB
Berichten: 33
Lid geworden op: 11 jan 2018, 21:17

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#20 Bericht door PA0JB »

Er is voor als nog nog niet bewezen dat bliksem eerder in geaarde masten slaat, ook niet dat het in de hoogste mast slaat. Dat we dat wel denken is zuiver een kwestie zoals wij radioneuten dat voelen. Op zandgrond is aarde een relatief begrip.
Ik heb mijn mast ook niet geaard (meer) na verbouwingswerk. De enige aarde is nu via de coaxen nar een schone aarde naast de shack. Bij een inslag zijn die alvast verdampt. :cry:
Waar je wel voor kan zorgen is dat de lading met een zeer snelle rise-time wat trager je shack in komt en dan dus de tijd krijgt om alternatief af te vloeien.
Ik heb standaard een hele rits ferriet-clamps in de coaxen die binnen komen, spoelwikkelingen helpen ook als inductie weerstand. het helpt allemaal om de rise-time te vertragen.
Uiteraard heeft iedereen de standaard blikesem beveiligingen met gas-pil in zijn coaxen, toch?
En antennes er uit is de beste bescherming.

Bert_1
Berichten: 743
Lid geworden op: 07 jul 2013, 09:11
Roepletters: PE1KVL

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#21 Bericht door Bert_1 »

PA0JB schreef:Er is voor als nog nog niet bewezen dat bliksem eerder in geaarde masten slaat, ook niet dat het in de hoogste mast slaat. Dat we dat wel denken is zuiver een kwestie zoals wij radioneuten dat voelen.
Ik kreeg van mijn buren de vraag of mijn antenne geen bliksem aan zou trekken en ik ben er eens ingedoken. Uiteindelijk maar de website van Helga van Leur (jaja) gebruikt omdat de meesten haar wel kennen van tv en daar vond ik dat 1/3 van de hoogte van de installatie ongeveer de straal is waarbinnen de bliksem wordt aangetrokken. Oftewel 9m hoog betekent dat de bliksem in een straal van 3m rondom de antenne wordt aangetrokken. Eigenlijk is het dus een bliksem afleider voor mijn buren ;)
Bert

PA2S
Berichten: 402
Lid geworden op: 07 mei 2017, 22:17
Roepletters: PA2S

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#22 Bericht door PA2S »

PC1L schreef:Interessante info ! Een vraagje erover . Je schrijft daar : "Kabels naar het afkoppelpunt houd ik op voldoende afstand van de kabels aan de antennekant."
Welke afstand kunnen we ons dan zoal voorstellen ? En in geval je niet buiten afkoppelt ( sein veilig : geen onweer op komst op dat moment ) .. maar wel binnen, hoever houd je dan je kabels van het afkoppelpunt af ?
Excuses, ik had over je vraag heen gelezen... stom van me.

Laat ik vooropstellen dat ik geen wetenschappelijke benadering heb gekozen, maar dat het in hoofdzaak 'common sense' is.

Als de bliksem kiest voor mijn QTH dan is het waarschijnlijk bal en helpt er geen lieve moeder aan.

Dus laat ik me leiden door de overweging dat als het raak zou zijn, dat dan de schade beperkt blijft.

De kabels houd ik op ca. 20 cm afstand van de rest en ga er min of meer vanuit dat er dan geen overslag plaatsvindt, omdat de ontlading andere wegen zoekt. De mast staat op de grond langs een gevel en een van de wegen kan naar de grond leiden. Ook zal mijn overige bekabeling wel enthousiaste sprongen maken en vermoedelijk kan de verzekering meteen worden gebeld...

Standaard schakel ik alles met een hoofdschakelaar al uit als ik er niet ben en bij onweersdreiging gaan alle lichtnet stekers eruit.

Als de beelden van de flitsradars (lightningmaps.org is erg handig) daartoe aanleiding geven, dan gaat zo ongeveer alles los. Een beetje paranoia misschien, maar omdat ik vroeger enkele keren inductieschade heb gehad, is dit niet helemaal uit de lucht gegrepen.

Niet alleen in mijn shack trouwens, maar ook andere apparatuur gaat dan los.

De laatste inductieschade was een ethernet switch, die niet tegen kietelen kon. Dat was te overzien en bovendien was de verzekering ook nog genegen te vergoeden.

Nog een korte samenvatting van wat losse info en ervaringen:

Jaren geleden eens de eer gehad de TV toren in Roermond te bezoeken. Daar had men na de nodige problemen besloten alles wat van metaal was, te verbinden met dikke aardkabels. Zelfs liftdeuren, je kon het zo gek niet bedenken of er liepen dikke koperkabels naar toe (of dikke litzebanden voor bewegende zaken). Dat bleek effectief. Het beperken van potentiaalverschillen is daar de belangrijkste overweging geweest. Dus kunnen wij dat copy & pasten.

Een aardingsbedrijf (via het QRL had ik er vaker contact mee) had ook mij eens gezegd: doe het goed of niet (staat ook elders in deze draad). De vraag hield verband met de mast van 19 m op mijn QTH in JO20XX, met die kabel-tv kast onderaan. Gekozen om niet te aarden. Wel kabels los aan de muur in de shack of eventueel ook buiten. Geen problemen gehad, ook niet met inductie (sloeg eens in op 50m afstand in het bietenveld). Netsnoeren waren los.

In JO21VX had ik een heel lage antenne, was niet zo zorgelijk, maar kabels gingen altijd los en ook daar 220V los als het te gek zou worden.

Als ik nog een keer tijd en zin heb, maak ik een dikke aardingsrail achter de apparatuur en knoop via die rail de boel aan elkaar. Nu lopen er te veel kabels heen en weer, zoals 12V voeding, USB en nog wat van dat grut en als die de klappen opvangen, vermoed ik dat het wel donkere sporen achterlaat. Met die rail wil ik net als in de TV toren potentiaalverschillen beperken om wat minder geneuzel te hebben met het losmaken van de bekabeling.

Tenslotte, als ik niet thuis ben, dan schakel ik altijd coaxschakelaars zodanig dat antennekabels nooit zijn verbonden. Ook heb ik wat van die gasontladingsdingen van MFJ. Better safe than sorry.

Ik hoop dat dit nuttig is.

Groet aan allen,

Henk

Gebruikersavatar
PC1L
Berichten: 1394
Lid geworden op: 14 okt 2007, 17:02
Roepletters: PC1L
Contacteer:

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#23 Bericht door PC1L »

PA2S schreef:Daar had men na de nodige problemen besloten alles wat van metaal was, te verbinden met dikke aardkabels. Zelfs liftdeuren, je kon het zo gek niet bedenken of er liepen dikke koperkabels naar toe (of dikke litzebanden voor bewegende zaken). Dat bleek effectief. Het beperken van potentiaalverschillen is daar de belangrijkste overweging geweest.

Met die rail wil ik net als in de TV toren potentiaalverschillen beperken om wat minder geneuzel te hebben met het losmaken van de bekabeling.
De mogelijkheden van optredende potentiaalverschillen kunnen voorzien maakt de vakman. Dat is niet altijd eenvoudig ! Dus niet alleen 'voorspellen' waar het mis kan / zal gaan maar ook zodanig configureren dat het goed zou kunnen / mogen gaan :-) :lol:.

Had op een geaarde spertop ( gemaakt van een degelijk stalen fietspomp ) een 'indirect' .. de zendontvanger ( niet geaard ) en gevoed via een PS ( niet geaard ) werkte tijdens dat onweer gewoon ( packet radio ). Ook na de inslag. De kortgesloten ( concept van deze antenne : geen statics meer op je ontvangst ) dipool was 10 mm dik, ook de kortsluiting zeer robuust ) en zorgde voor het instand blijven ervan. Vanwege dit niet wegsmelten bleef de potentiaal tussen de aansluitingen op nul. Maar de hoogspanning van de TV ( stond uit ) lag eruit. Op die unit was een hoge potentiaal gaan existeren. Ik had toen niet van te voren een prognose gemaakt. Maar of ik dat had uitgevonden dat de TV beschadigd zou gaan worden .. Als je precies weet welke weg het zal worden dan zul je ook de TV afkoppelen.

Gebruikersavatar
PA3DJS
Berichten: 2493
Lid geworden op: 04 mei 2014, 16:41
Roepletters: PA3DJS
Locatie: Maarssen
Contacteer:

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#24 Bericht door PA3DJS »

Trekt een geaarde mast bliksem aan?
Dat een geaarde mast eerder bliksem aantrekt is een groot misverstand.

In de DC situatie is de weerstand van het pad "einde zich opbouwende ontlading via de niet geioniseerde lucht" naar mast veel hoger dan de weerstand van het pad mast via constructies (muren) naar aarde. De meeste spanning "staat" dus gewoon over de lucht, net zoals bij een geaarde mast.

Zelfs als zou de weerstand van het pad mast naar aarde oneindig hoog zijn, dan gaat het nog mis. We hebben het i.g.v. bliksem over MV's. Om de spanning over de lucht te doen halveren, dan moet er dus over het pad mast naar aarde ook MV's staan. Dat gebeurt niet, via kruip of corona zal reeds eerder doorslag optreden, zodat de spanning tussen mast en aarde hooguit tientallen kV's kan zijn bij een naar beneden groeiend ionosatiespoor (waarlangs uiteindelijk de hoofdontlading zal gaan).

Dit "static" doorslag probleem heb je ook bij antennes die van een DC block voorzien zijn waarbij een geladen wolk nadert waar eventueel ook nog geladen regen uit valt. Die DC block is om te voorkomen dat als zo'n sprietantenne op bovengrondse leidingen vallen, je 5 of 10 kV in je shack krijgt.

Dit is bijvoorbeeld het geval bij de Antron A99. Als deze nieuw is, is de lekweerstand via kruip relatief hoog, waardoor behoorlijke spanning op kan bouwen zonder dat er onweer is. Helaas uit ervaring met schade aan detectiediodes in VSWR brug. Idem met het vasthouden van de rol met single wire voedingslijn van de 40m lange draadantenne in het weiland tijdens JOTA. Ik ben niet vies van wat experimenten, maar zo'n cm's lange vonk naar mijn hand gaf gewoon enige tijd pijn in mijn arm, helaas ook bij een stamlid.

Statische ontladingen in antennesystemen niet ten gevolge van (nabije) blikseminslagen, los je op met hoogohmige weerstanden of spoelen, etc. Tegen (nabije) blikseminslag is dit niet voldoende effectief (tenzij het een zware constructie naar aarde is).

Aarden op een aparte aarde (dus niet de lichtnetaarde) is de beste oplossing om de schade te beperken t.g.v. directe blikseminslag. Je wilt gewoon niet dat een ontlading via je een onbeschermd huis plaatsvindt (stukken muur weg, leidingen kapot, tegels van muren, brand, etc).

Dat aarden is leuk, maar hoe doe je dat met een symmetrische dipool? zoals reeds aangegeven met vonkbruggen die naar aarde afleiden. Dit betekent niet dat er niets stuk gaat in huis, maar dat je huis en levende have in ieder geval heel blijft. De toevoeging "levende have" is overigens een riskante, afhankelijk van het aantal en plaatsing van de verticale leidingen.

Als je apparatuur heel wilt houden is afkoppelen (data/voeding/RF) de beste oplossing. Je verbreekt dan het common mode en signaalpad waardoor er niets je apparatuur in kan komen.

@PE1KVL: het klopt dat een mast enige bescherming biedt aan eronder/naastgelegen gebouwen/levende have. Het is "geloof" ik het doel van een bliksemafleider. Zoek maar eens op rolling sphere method lightning. Dus jouw buren mogen blij zijn met jouw mast.

Wolk-Wolk ontlading
In een horizontale dipool kunnen vele kV's geinduceerd worden. Ook hier werkt de vonkbrug samen met de pulsuitsmerende werking van een tuner, of ander circuit met band pass filterende werking. Een bandoorlatende actie haalt een hoop energie weg, en de energie die overblijft wordt uitgesmeerd in de tijd waardoor actieve componenten het in de set minder moeilijk hebben.

Over kabels loshalen:
Bij naderend onweer maak ik eerst de kabels binnen los (mijn mast staat 2 m van het huis en is daar stevig geaard). De kabels lopen over de grond, gaan vervolgens onder een zand/grondhoopje door en gaan dan via de muur naar binnen. Komt het echt dichterbij, dan gaan de kabels buiten los.

Gebruikersavatar
pe1rea
Berichten: 1744
Lid geworden op: 27 dec 2008, 10:18
Roepletters: PE1REA
Locatie: Ergens op het water PF8124 of PA4299

Re: coaxiale doorvoeren en onweer

#25 Bericht door pe1rea »

Alle aardes aan elkaar knopen.
Zorgen dat er geen potentiaalverschil komt tussen de veiligheidsaarde van het lichtnet en je aarde van je mast.
Doorknopen die handel.
Het beste wat je kan doen....
73 Jinny .--. . .---- .-. . .- PE1REA
Email, put VRZA dot NL behind the call
Mail from: yahoo, hotmail, aol and msn goes unread /dev/null
This message is NOT scanned by any Anti Virus software :-)

Plaats reactie