Techniek rondom DAB+
Re: Techniek rondom DAB+
Het kán goed of excellent. Maar dat geldt ook voor FM. De keuzes die de zenderoperators maken, gooien bij beide roet in het eten.
Alhoewel de traditionele audiocompressie bij DAB niet meer nodig is (geen gehoorsmatige ruisdrempel te doorbreken ter vergroting van het bruikbare bereik), wordt er nog steeds harde audiocompressie gebruikt. En dat maakt het zo lelijk... Voordat mensen de gedachtesprong 'maar dan is het in de auto slecht te verstaan' maken - die audiocompressie kan je altijd lokaal nog doen.
Daarnaast heb je natuurlijk de datacompressie. AAC+ audiocodecs weten de compressie heel goed te verbergen, maar alhoewel je de artefacten op 48kbps niet altijd hoort, is het geluid op een andere manier wel 'anders'.. Pas bij 128kbps zou ik het gelijkwaardig aan FM noemen.
Alhoewel de traditionele audiocompressie bij DAB niet meer nodig is (geen gehoorsmatige ruisdrempel te doorbreken ter vergroting van het bruikbare bereik), wordt er nog steeds harde audiocompressie gebruikt. En dat maakt het zo lelijk... Voordat mensen de gedachtesprong 'maar dan is het in de auto slecht te verstaan' maken - die audiocompressie kan je altijd lokaal nog doen.
Daarnaast heb je natuurlijk de datacompressie. AAC+ audiocodecs weten de compressie heel goed te verbergen, maar alhoewel je de artefacten op 48kbps niet altijd hoort, is het geluid op een andere manier wel 'anders'.. Pas bij 128kbps zou ik het gelijkwaardig aan FM noemen.
- PE9ZZ
- Berichten: 1245
- Lid geworden op: 06 nov 2010, 18:00
- Roepletters: PE9ZZ
- Locatie: Amsterdam (JO22KI)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
@PE1CMO: ik was er niet van op de hoogte dat locale stations ook DAB(+) kunnen doen. Dat neemt wel een belangrijk nadeel weg.
Tjerk, 9ZZ
Tjerk, 9ZZ
-
- Berichten: 2087
- Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
- Roepletters: pe1cmo
- Locatie: Ayamonte (spanje)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Dat is met een tijdelijke machtiging totdat de politiek zich er over heeft uitgelaten. Aan te vragen als zijnde experimenteer machtiging bij het AT.PE9ZZ schreef:@PE1CMO: ik was er niet van op de hoogte dat locale stations ook DAB(+) kunnen doen. Dat neemt wel een belangrijk nadeel weg.
Tjerk, 9ZZ
Voorlopig mogen ze wat doen met 100 Watt ERP. Maar daarbij wel samenwerken met omliggende omroepen (vaak een heet hangijzer) want je kan dan gezamenlijk op de stream. Je moet dus zelf een software matige MUX organiseren. Jan de Vries (pe1iyq / dl5mdn) uit Westerwolde is daar druk mee bezig om dat ook voor anderen te doen. (onder Linux)
PE1CMO/EA7LAD
Ayamonte España
Ayamonte España
Re: Techniek rondom DAB+
Nodig Jan van Katwijk eens uit voor een lezing. (Emiritus prof wiskunde TU Delft).PE9ZZ schreef:is alleen te snappen als je een universitaire graad in de wiskunde hebt
Hij heeft voor zijn en ons plezier goede DAB+ software geschreven http://www.sdr-j.tk/index.html
Verder lezen:
- PE9ZZ
- Berichten: 1245
- Lid geworden op: 06 nov 2010, 18:00
- Roepletters: PE9ZZ
- Locatie: Amsterdam (JO22KI)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
@Radioot: vind zo gauw niks over de TX-zijde, wel een boel heel niet onverdienstelijke SDR zooi.
Tjerk, 9ZZ
Tjerk, 9ZZ
-
- Berichten: 814
- Lid geworden op: 10 apr 2006, 16:03
- Roepletters: PE5PVB
- Locatie: Oisterwijk
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Kwaliteit van audio is ook afhankelijk van de decoder trouwens. Voor mobiele ontvangst is het helemaal niet zo slecht hoor. Audiovergelijk met FM is vaak niet zinvol, omdat het bronsignaal door een andere audioprocessing gaat.
Daarnaast is het ook een vraag, wat voor antenne gebruik je? Een plakantenne of een buiten antenne? Dat is ook heel belangrijk om het dekkingsvraagstuk te beantwoorden. Ik heb het ook al 2 jaar in de auto, muv. de grensgebieden is de ontvangst overal prima. Voor mij is het een ideale vervanger voor de FM band.
Daarnaast is het ook een vraag, wat voor antenne gebruik je? Een plakantenne of een buiten antenne? Dat is ook heel belangrijk om het dekkingsvraagstuk te beantwoorden. Ik heb het ook al 2 jaar in de auto, muv. de grensgebieden is de ontvangst overal prima. Voor mij is het een ideale vervanger voor de FM band.
Re: Techniek rondom DAB+
Waarom is dat niet zinvol, dat jij in je auto kwaliteit tevreden bent is prima, dan ben jij een tevreden mens.PE5PVB schreef:Audiovergelijk met FM is vaak niet zinvol, omdat het bronsignaal door een andere audioprocessing gaat.
DAB+ pretendeert FM te overtreffen kwa kwaliteit en dat is twijfelachtig, maar ook regelmatig is er geen twijfel dan is DAB+ gewoon ronduit slechter.
Wat audio processing ermee te maken heeft snap ik niet, want op het moment dat je audio processing gaat horen is het wat mij betreft vervorming en dus ongewenst.
Een (ruisvrij) FM stereo signaal is zo slecht nog niet. Daar moet DAB+ toch aardig moeite voor doen (lees bandbreedte tegenaan gooien) om dat te evenaren
Maar zoals wel vaker bij compressie technieken wordt er niet eerlijk vergeleken en veel met getallen geschermd en heel veel nadruk op de voordelen gelegd, de nadelen worden zelden belicht,
Een goede audio installatie en je oren is de beste test.
-
- Berichten: 2087
- Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
- Roepletters: pe1cmo
- Locatie: Ayamonte (spanje)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Voor zendamateurs rond Amsterdam en in het bezit van een DAB+ radio. de lokale omroep Jamm FM in Duivendrecht is on air op 7B.
Vermogen zeer beperkt, 50 Watt ERP op 40 meter hoogte, maar het leuke is, een zelfbouw DAB+ zender.
Antenne is een rondstraler, twee halve golflengte antennes gekoppeld (collineair)
Maar misschien zijn er luisteraars voor een ontvangst rapport. (Ik heb die jongens met de zender opbouw geholpen)
Voorlopig nog een test programma.
Vermogen zeer beperkt, 50 Watt ERP op 40 meter hoogte, maar het leuke is, een zelfbouw DAB+ zender.
Antenne is een rondstraler, twee halve golflengte antennes gekoppeld (collineair)
Maar misschien zijn er luisteraars voor een ontvangst rapport. (Ik heb die jongens met de zender opbouw geholpen)
Voorlopig nog een test programma.
PE1CMO/EA7LAD
Ayamonte España
Ayamonte España
- PE9ZZ
- Berichten: 1245
- Lid geworden op: 06 nov 2010, 18:00
- Roepletters: PE9ZZ
- Locatie: Amsterdam (JO22KI)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Hm. Wellicht wordt het eens tijd een simpele yagi in elkaar te flansen en richting Duivendrecht te richten. Die DAB+ radio kan altijd nog, een HP8595 zal voorlopig moeten voldoen...
Tjerk, 9ZZ
Tjerk, 9ZZ
-
- Berichten: 2087
- Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
- Roepletters: pe1cmo
- Locatie: Ayamonte (spanje)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Jamm zit nog wel in de test fase. Vandaag gaan ze een poging doen om de PC om te ruilen. Hopelijk dan ook programma.
Daardoor zijn er onderbrekingen, alleen met een stream aan de ingang kont de zender on air.
Zaterdag kon ik op een portable analyser het signaal tot een 10 a 14km mee krijgen, signaal op buiten antenne in Zaandam is redelijk hard.
Daardoor zijn er onderbrekingen, alleen met een stream aan de ingang kont de zender on air.
Zaterdag kon ik op een portable analyser het signaal tot een 10 a 14km mee krijgen, signaal op buiten antenne in Zaandam is redelijk hard.
PE1CMO/EA7LAD
Ayamonte España
Ayamonte España
-
- Berichten: 2087
- Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
- Roepletters: pe1cmo
- Locatie: Ayamonte (spanje)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Jamm zit nog wel in de test fase. Vandaag gaan ze een poging doen om de PC om te ruilen. Hopelijk dan ook programma.
Daardoor zijn er onderbrekingen, alleen met een stream aan de ingang kont de zender on air.
Zaterdag kon ik op een portable analyser het signaal tot een 10 a 14km mee krijgen, signaal op buiten antenne in Zaandam is redelijk hard.
Daardoor zijn er onderbrekingen, alleen met een stream aan de ingang kont de zender on air.
Zaterdag kon ik op een portable analyser het signaal tot een 10 a 14km mee krijgen, signaal op buiten antenne in Zaandam is redelijk hard.
PE1CMO/EA7LAD
Ayamonte España
Ayamonte España
-
- Berichten: 11
- Lid geworden op: 26 mar 2012, 11:46
- Roepletters: pe1rmn
- Locatie: brouwershaven
Re: Techniek rondom DAB+
...
even wat fabels de wereld uithelpen ..
de zenderoperators bepalen NIET de kwaliteit van de uitzendingen, Dat doen de houders van de vergunning.
Dat is voor de
NPO kanaal 12C => de NPO .
VCR kanaal 11C => de Vereniging Commerciële Radio.
Roos => de stichting Roos.
MTVNL => wie betaald die bepaald
De kwaliteit is afhankelijk van deze factoren : Bitrate ,protectie niveaus en de dekking.
De dekking van de verschillende netwerken verschild omdat er simpel gezegd verschillende dekking voorwaarde aan de netwerken worden gesteld .
Indoor of outdoor dekking kort door de bocht .. en dat scheelt veel dB's
en is DAB+ de vervanger van FM ... gewetens vraag.
Op termijn zal DAB+ zeker FM vervangen. om op dit moment FM en Dab te vergelijken is lastig.
Om er voor te zorgen dat DAB+ FM vervangt zal er een behoorlijke investering moeten worden gedaan . en de huidige vergunninghouders van FM zien de DAB als een bijproduct van FM en dat moet veranderen .
DAB heeft veel voordelen boven FM.
- Efficiënter freq gebruik dan FM.
- Veel meer aanbod dan FM.
zomaar wat info
er is nog veel meer.......
Joost ,pe1rmn
doet iets met FM en DAB+
even wat fabels de wereld uithelpen ..
de zenderoperators bepalen NIET de kwaliteit van de uitzendingen, Dat doen de houders van de vergunning.
Dat is voor de
NPO kanaal 12C => de NPO .
VCR kanaal 11C => de Vereniging Commerciële Radio.
Roos => de stichting Roos.
MTVNL => wie betaald die bepaald
De kwaliteit is afhankelijk van deze factoren : Bitrate ,protectie niveaus en de dekking.
De dekking van de verschillende netwerken verschild omdat er simpel gezegd verschillende dekking voorwaarde aan de netwerken worden gesteld .
Indoor of outdoor dekking kort door de bocht .. en dat scheelt veel dB's
en is DAB+ de vervanger van FM ... gewetens vraag.
Op termijn zal DAB+ zeker FM vervangen. om op dit moment FM en Dab te vergelijken is lastig.
Om er voor te zorgen dat DAB+ FM vervangt zal er een behoorlijke investering moeten worden gedaan . en de huidige vergunninghouders van FM zien de DAB als een bijproduct van FM en dat moet veranderen .
DAB heeft veel voordelen boven FM.
- Efficiënter freq gebruik dan FM.
- Veel meer aanbod dan FM.
zomaar wat info
er is nog veel meer.......
Joost ,pe1rmn
doet iets met FM en DAB+
-
- Berichten: 2087
- Lid geworden op: 21 mar 2015, 19:42
- Roepletters: pe1cmo
- Locatie: Ayamonte (spanje)
- Contacteer:
Re: Techniek rondom DAB+
Inderdaad, dat heeft Joost mooi gezegd.
DAB is anders dan FM. Net zoals FM anders is dan AM.
En als in een AM signaal ontvang en uitzend in FM, dan is het wel FM, maar het klinkt hetzelfde als AM. Of te wel wat je er in stort komt er uit.
DAB is anders dan FM. Net zoals FM anders is dan AM.
En als in een AM signaal ontvang en uitzend in FM, dan is het wel FM, maar het klinkt hetzelfde als AM. Of te wel wat je er in stort komt er uit.
PE1CMO/EA7LAD
Ayamonte España
Ayamonte España
Re: Techniek rondom DAB+
Dank voor de info Joostjvgenderen schreef:...
DAB heeft veel voordelen boven FM.
Ik luister vrijwel 100% DAB+ in de auto.
Kwaliteit vind ik voor in de auto meer dan voldoende
Maar er is sowieso wel één nadeel t.o.v. de Klassieke FM.
Bij goede condities overlappen de zenders dusdanig dat de ontvangst geheel weg kan vallen
FM is ondanks eventuele interferenties over het algemeen nog wel naar te luisteren.
Alles heeft zo zijn voor en nadelen.
http://qsl.net/pa1pdb/
nu PA1PDB van 1992 t/m 2011 PE1OYI
nu PA1PDB van 1992 t/m 2011 PE1OYI
-
- Berichten: 11
- Lid geworden op: 26 mar 2012, 11:46
- Roepletters: pe1rmn
- Locatie: brouwershaven
Re: Techniek rondom DAB+
Ja pascal .
dat is een fenomeen dat kan voorkomen .
De meeste netwerken in NL zijn SFN (single freq) vergelijkbaar met de techniek die bij PI2NOS/PI3UTR word gebruikt .
de zenders zijn gelocked aan 10Mhz/GPS en de de data is ook synchroon.
als er ergens een klok een beetje verkeerd loopt dan schakelt de zender zich uit .. anders is de data niet synchroon met de andere zenders en heb je in feite een stoorzender .. je kan er wel gewoon naar luisteren maar is niet synchroon met de rest ..
wat wij als zendamateurs condx/tropo noemen gebeurt natuurlijk bij DAB 174-250Mhz ook ..
en als een zender van buiten het zogenaamde "guard" van 75/80 Km komt dan kan dat ook voor timing problemen zorgen.
het heeft met de looptijd van RF signalen te maken en de afstand die ze moeten afleggen .
en er is in DAB gesteld dat je binnen een bepaald "interval" moet ontvangen worden.
dus een zender uit limburg die erg sterk in friesland doorkomt kan dit veroorzaken ..
nou komt dit niet heel vaak voor maar er word wel mee gerekend in de modelen die voor DAB worden gebruikt.
/Joost
dat is een fenomeen dat kan voorkomen .
De meeste netwerken in NL zijn SFN (single freq) vergelijkbaar met de techniek die bij PI2NOS/PI3UTR word gebruikt .
de zenders zijn gelocked aan 10Mhz/GPS en de de data is ook synchroon.
als er ergens een klok een beetje verkeerd loopt dan schakelt de zender zich uit .. anders is de data niet synchroon met de andere zenders en heb je in feite een stoorzender .. je kan er wel gewoon naar luisteren maar is niet synchroon met de rest ..
wat wij als zendamateurs condx/tropo noemen gebeurt natuurlijk bij DAB 174-250Mhz ook ..
en als een zender van buiten het zogenaamde "guard" van 75/80 Km komt dan kan dat ook voor timing problemen zorgen.
het heeft met de looptijd van RF signalen te maken en de afstand die ze moeten afleggen .
en er is in DAB gesteld dat je binnen een bepaald "interval" moet ontvangen worden.
dus een zender uit limburg die erg sterk in friesland doorkomt kan dit veroorzaken ..
nou komt dit niet heel vaak voor maar er word wel mee gerekend in de modelen die voor DAB worden gebruikt.
/Joost