Aan boord van schepen werden verschillende plaatsbepaling systemen gebruikt.
Ik wil niet ingaan op het sterrentje schieten of zonnetje schieten m.b.v. een sextant maar mij beperken tot de plaatsbepaling systemen gebaseerd op radiotechniek.
1) radiorichtingzoeker:
Het eerste systeem wat beschikbaar kwam was het HF/DF (huffduff) of ook wel radiodirection finding genaamd.
Dit werd zowel op schepen als ook in de luchtvaart toegepast. De radiobakens werkten vrijwel allemaal in de middengolf en zonden een bepaald signaal uit vergelijkbaar met de karakteristieke lichtstraal van een vuurtoren. Elk radiobaken had zijn eigen karakteristieke signaal wat in morse werd uitgezonden (meestal 3 letters)
Op strategische plaatsen werden radiobeacons (radiobakens) geplaatst zodat vanaf het schip d.m.v. meerder radiopeilingen een kruispeiling in de kaart kon worden gezet. Dit peilen gebeurde handmatig, en daar was enige handigheid voor nodig om het zo goed mogelijk (nauwkeurig) te doen.
2) hyperbolische plaatsbepaling:
Hieronder vallen systemen zoals;
- LORAN-A
- LORAN-C
- DECCA
- OMEGA
- ALPHA (RSDN-20)
Deze systemen moesten in de eerste uitgave uitgelezen worden, en via tabellen en m.g.v. speciale zeekaarten kon dan de positie bepaald worden. In latere versies van die systemen kon de positie rechtstreeks uitgelezen worden in graden, minuten en seconden.
Bij deze systemen was dus geen interactie nodig van de gebruiker, er behoefde dus geen radiopeiling gedaan te worden.
3) satelliet plaatsbepaling:
Hieronder vallen systemen zoals;
- GPS
- Galileo
- GLONASS
Deze systemen geven een positie aan in graden, minuten, seconden of een positie rechtstreeks in een digitale kaart.
De nauwkeurigheid van deze systemen is in de loop van de jaren verbeterd.
e.e.a staat ruimschoots gedocumenteerd op het internet (wikipedia).
